Misdaadbestrijding begint met goede huisvesting

“Zestig procent van de stedelingen in ontwikkelingslanden of overgangseconomieën kreeg in de afgelopen vijf jaar af te rekenen met criminaliteit”, zei Anna Tibajuka, de directeur van VN-Habitat, bij de presentatie van het rapport in Den Haag. De jongste editie van het Global Report on Human Settlements gaat over strategieën om stadsbewoners beter te beschermen tegen misdaad en natuurrampen.
Tussen 1980 en 2000 steeg het aantal geregistreerde misdaden wereldwijd van 2.300 tot 3000 gevallen per 100.000 inwoners. Uit peilingen in rijke en arme landen blijkt dat meer dan de helft van de mensen vaak ongerust is over de criminaliteit.
“Om de steden veiliger te maken hebben de mensen een veilig thuis nodig”, zei Tibajuka. Momenteel leeft een derde van de stedelijke bevolking, een miljard sloppenwijkbewoners, onder de voortdurende bedreiging dat ze hun huis kunnen verliezen. Elk jaar worden twee miljoen inwoners van sloppenwijken uit hun huis gezet, omdat het land in de steden steeds in waarde toeneemt en omdat de huisvesting aan de vrije markt wordt overgelaten.
Een van de gevolgen van het geweld, de drugshandel en de armoede is dat 100 miljoen kinderen op straat moeten proberen te overleven. Om het misdaadprobleem op te lossen is er niet alleen een efficiënte politie nodig, vindt Tibujaka. “Werkgelegenheid creëren is een van de beste manieren om de samenleving veiliger te maken.”
Ze kreeg daarin bijval van de Nederlandse minister van Huisvesting, Ella Vogelaar. “We moeten onze aandacht richten op het scheppen van kansen voor probleemjongeren, net als in ontwikkelingslanden”, zei de minister. Omdat de migranten liefst in de stad gaan wonen en de rijke Nederlanders naar het platteland uitwijken, bestaat de kans op segregatie, wat voor spanningen en sociaaleconomische problemen zorgt.
De Zuid-Afrikaanse minister voor Huisvesting, Lindiwe Sisulu, benadrukte het belang van huisvesting na een periode van conflict: “We hebben ontdekt dat de mensen behoefte hebben aan de mogelijkheid om hun leven te verbeteren. Anders zullen ze ook nooit hun omgeving verbeteren, en dat heeft een invloed op de samenleving.”
Sisulu beschouwt veilige huisvesting als een recht: “We willen alle mensen in nood gratis een basisonderkomen bieden en sanitaire voorzieningen. Tien miljoen mensen hebben dat al gekregen, zeven miljoen staan nog te wachten.” Een probleem is dat het programma nieuwe migranten aantrekt. “Zo ontstaan er nieuwe problemen, terwijl we de oude nog aan het oplossen zijn.”
De Nederlandse minister van Ontwikkelingssamenwerking Bert Koenders benadrukte het belang van een democratisch en verantwoordelijk lokaal bestuur, naast een goede planning. “Zonder goed bestuur dreigen horrorscenario’s zoals in Guatemala-Stad”, zei Koenders. “De rijken vliegen naar Miami om naar de dokter te gaan, het openbaar vervoer werkt niet meer en elk jaar worden er 6.000 mensen vermoord.”