Misdadigers krijgen het (een beetje) moeilijker bij verkiezingen

In november 2000 had het High Court in New Delhi - een rechtbank die in de
juridische hiërarchie onder het hooggerechtshof komt - de Indiase
Verkiezingscommissie al opgedragen informatie te verzamelen over de
achtergrond, het vermogen en de verkiesbaarheid van kandidaten voor het
parlement en de provinciale raden. Twee burgerorganisaties, de Association
for Democratic Reforms (ADR) en de People’s Union of Civil Liberties (PUCL)
hadden daar in een verzoekschrift op aangedrongen. Ze argumenteerden dat de
regel die nu al geldt voor ambtenaren, ook op politici moet worden toegepast
- ook die staan immers ten dienste van het publiek.

Maar de regering tekende beroep aan tegen de uitspraak van het High Court.
Volgens procureur-generaal Harish Salve was de rechtbank haar bevoegdheden
te buiten gegaan door de Verkiezingscommissie richtlijnen te geven. Salve
voerde aan dat het alleen de politieke partijen toekomt om het publiek te
informeren over de achtergrond van de kandidaten die ze in het strijdperk
sturen.

Maar het Hooggerechtshof volgde die redenering vorige week niet. Stemmen
die worden uitgebracht door ongeïnformeerde kiezers zijn zinloos, aldus het
hof. Volgens het hoge rechtscollege worden steeds meer mandatarissen in
verband gebracht met corrupte praktijken. De bestrijding van die plaag moet
voorrang krijgen op het recht op privacy van de kandidaten. Het
hooggerechtshof heeft de Verkiezingscommissie daarom opgedragen van nu af
aan gedetailleerde informatie te verzamelen over alle kandidaten: over hun
eventuele criminele verleden en hun financiële situatie, maar ook
bijvoorbeeld over hun opleiding.

De Indiase Verkiezingscommissie zelf schat dat één op zes vertegenwoordigers
in de provinciale raden een criminele achtergrond heeft. Tot hiertoe had het
orgaan geen machtiging om daar iets tegen te ondernemen. Of daar nu door het
vonnis van het hooggerechtshof veel verandering in komt, valt nog te
betwijfelen. Topfiguren uit partijen uit zowat alle strekkingen waarschuwen
dat er makkelijk politiek misbruik kan worden gemaakt van een procedure
waarbij kandidaten geweerd worden omdat er rechtszaken tegen hen lopen. Als
alleen effectief veroordeelde kandidaten zouden worden uitgesloten van
deelname aan de verkiezingen, zou dat weer in het voordeel van de echte
criminelen uitvallen die weten hoe ze een rechtszaak kunnen rekken.

Ik ben zo vaak aangeklaagd voor verstoring van de openbare orde dat ik
nooit meer zou mogen deelnemen aan verkiezingen als een wit strafblad het
criterium wordt, zegt A.B. Bardhan, algemeen secretaris van de
Communistische Partij van India met een lange voorgeschiedenis als
vakbondsactivist. En Ashwini Kumar, de woordvoerder van de Congrespartij,
vindt dat de regels die het hooggerechtshof wil opleggen niets veranderen
aan het eigenlijke probleem van corruptie en het gebruik van zwart geld bij
verkiezingscampagnes.

De verstrengeling van de misdaadwereld met de politiek is al enkele jaren
een heet onderwerp in India. Twee jaar geleden bracht president K.R.
Narayanan het probleem zelfs ter sprake in zijn toespraak op de nationale
feestdag. Volgens de inlichtingendienst van de regering genieten
misdaadorganisaties tot in de hoogste politieke kringen bescherming. Sommige
misdaadbaronnen zijn zelf verkozen in lokale en regionale instellingen;
enkelen hebben het tot parlementslid en minister geschopt. In staten als
Uttar Pradesh en Bihar commanderen politici privé-legers waardoor ze
helemaal ontsnappen aan het staatsgezag. Volgens sommige critici zijn de
instellingen zozeer aangetast dat er niet genoeg politieke wil meer kan
worden opgebracht om het probleem aan te pakken.