"Monsanto en Dow omzeilen wetgeving met nieuwe ggo-maïs"

De nieuwe genetisch gemodificeerde (ggo-) maïs van Monsanto en Dow AgroSciences bevat acht nieuwe genen. In de twee landen waar hij nu mag worden aangeplant is hij niet getest door gezondheidsdeskundigen, klaagt het Canadian Biotechnology Action Network (CBAN).
“De Canadese gezondheidsdienst heeft geen enkele test uitgevoerd op de nieuwe GGO-maïs en heeft zelfs de introductie in de voedselketen niet officieel goedgekeurd.”, zegt Lucy Sharratt van CBAN. “De mensen zullen maïs eten met acht nieuwe kenmerken zonder enig idee over de gezondheidsrisico’s. Wie vragen stelt over die risico’s, wordt genegeerd.”
Sharratt gaat ervan uit dat de controles overgeslagen zijn omdat de acht nieuwe eigenschappen eerder op individuele basis getest waren. De nieuwe variant combineert voor het eerst die acht eigenschappen en kon dus volgens de overheid zonder verdere tests op de markt gebracht worden.
“Dit getuigt van een fundamenteel onbegrip van biologie en de complexiteit van biotechnologie”, zegt ze. “De gezondheidsdienst heeft elke verantwoordelijkheid ontlopen en heeft de mogelijke gezondheidsrisico’s van acht genetische ingrepen in één maïskolf gewoon genegeerd.”

Acht nieuwe genen

SmartStax combineert acht reeds afzonderlijk goedgekeurde GGO-eigenschappen van tolerantie tegen onkruidverdelgers en resistentie tegen insecten voor het eerst in één variant. Volgens het persbericht van Monsanto levert dat de meest uitgebreide bestendigheid op tegen insecten en onkruidverdelgers.
De nieuwe variant is het resultaat van een samenwerking tussen Monsanto en AgroSciences, een dochter van Dow Chemical. Robb Fraley, onderdirecteur bij Monsanto, maakt zich sterk dat “dit een belangrijke eerste stap is in ons engagement om boeren te helpen op een duurzame manier dubbele oogsten te krijgen tegen 2030 om de groeiende vraag naar voeding, voeder en brandstof bij te houden.”
De lancering van het product volgend jaar zal volgens Monsanto de “grootste introductie van een ggo-maïs in de geschiedenis van de landbouw zijn”. In 2010 zouden in Canada en de VS maar liefst 1,6 miljoen hectare beplant worden met SmartStax.

Risico’s onbekend

CBAN eist dat Canada onmiddellijk de toestemming om de nieuwe variant te verkopen intrekt omdat veiligheidstests voor varianten met meerdere nieuwe genen verplicht zijn door de Codex Alimentarius – een organisatie van de Verenigde Naties die richtlijnen voor voeding uitvaardigt.
“Het combineren van ggo-eigenschappen kan leiden tot onvoorziene effecten die schade toebrengen aan de gezondheid, zoals allergieën of giftige stoffen”, zegt Michael Hansen van de Consumers Union, een toonaangevend expert rond de potentiële risico’s van ggo’s. “Dit gewas had grondig getest moeten worden, zoals door de Codex aangeraden wordt.”
De Amerikaanse wetgeving voorziet echter geen enkele test, omdat ggo-gewassen gelijkgesteld worden aan gewone gewassen, ook als er nieuwe eigenschappen gecombineerd worden. “Het Voedsel- en Geneesmiddelenagentschap (FDA) heeft SmartStax zelfs niet bekeken”, zegt Hansen.
Studies rond veiligheid of voedzaamheid door Monsanto en Dow moeten niet publiek gemaakt worden of aan de wetgever getoond worden. Erger nog, er kunnen geen onafhankelijke studies gebeuren zonder toestemming van de bedrijven. “Een boer is wettelijk niet in staat om zaden af te staan aan onderzoekers zonder toestemming van de bedrijven”, aldus Hansen.
Dergelijke studies zijn wel al gebeurd. In mei riep de American Academy of Environmental Medicine (AAEM), een internationaal panel van artsen, op tot een onmiddellijk moratorium op genetisch gewijzigde gewassen omdat ze een “ernstig gezondheidsrisico inhouden.”
Het rapport van de AAEM vermeldt een “meer dan gewoon verband tussen ggo’s en gezondheidsproblemen” en dat “ggo’s een ernstig risico vormen op het vlak van toxicologie, allergie en het immuunsysteem, vruchtbaarheid, het metabolisme, en genetische gezondheid.”
“Verschillende studies bij dieren hebben aangetoond dat genetisch gewijzigde voeding schade toebrengt aan organen in het lichaam. Met het stijgende aantal bewijzen is het belangrijk een moratorium in te stellen op ggo-voeding voor de veiligheid van onze patiënten en van de volksgezondheid”, zegt Dr. Amy Dean van AAEM.
Ook economisch vormt het gebrek aan goede controle een gevaar. Andere landen kunnen de invoer van de nieuwe SmartStax-maïs immers verbieden zonder daarmee in te gaan tegen de regels van de Wereldhandelsorganisatie (WTO).

Zwakke regels

Volgens de critici heeft de maïs een wetgeving omzeild die op zich al veel te zwak is. Ze verwijzen daarvoor naar de conclusies van het Royal Society of Canada Panel. In 2001 stelde de Royal Society een onafhankelijk panel van wetenschappers samen om de regelgeving en veiligheid van nieuwe ggo-producten in Canada te evalueren. Het rapport was vernietigend voor de dienst Volksgezondheid in Canada en de Canadese Dienst voor Voedselinspectie (CFIA).
Sindsdien is er weinig veranderd, en de CFIA heeft geen uitleg gegeven waarom er geen onderzoek gedaan is naar SmartStax. “Dit schandaal legt de grote en gevaarlijke nonchalance bloot van het Canadese ministerie van Volksgezondheid wat de risico’s van ggo’s en de veiligheid van de Canadese bevolking betreft”, besluit Sharratt.