Moord op Venezolaanse leider is werk van huurmoordenaars

Sabino Romero (48) werd zondag op een landelijke weg in de Sierra de Perijá, in het uiterste westen van het land, neergeschoten door drie mannen op motorfietsen. “Sabino overleed op weg naar het ziekenhuis”, zegt de inheemse activist Lusbi Portillo. “Enkele uren later probeerden militairen ook zijn zoon, die dezelfde naam heeft, aan te houden, maar de gemeenschap heeft dat verhinderd.”

De Yukpa zijn met ongeveer tienduizend. De meesten wonen in Venezuela, de rest in Perijá. In de vorige eeuw moesten ze grond prijsgeven voor veeteelt en oliewinning in de vlaktes ten westen van het Maracaibomeer.

Mijnbouw

Romero had zich verzet tegen het regeringsvoorstel over een nieuwe verdeling van de grond. Hij beschuldigde de overheid ervan aan mijnbouw te willen gaan doen in de streek.

De Yukpa eisten 300.000 hectare terug als collectief voorouderlijk gebied. De regering van Hugo Chávez weigerde daarop in te gaan, ze wilde alleen wat grond in Perijá geven aan enkele gemeenschappen. Het regeringsvoorstel geeft ook al jaren aanleiding tot onderlinge twisten tussen Yukpa-groepen. Groepen die het voorstel aanvaarden, hebben de steun van andere inheemse groepen in de buurt en van de militaire overheid.

De laatste jaren bezetten de Yukpa vijftien landbouwbedrijven. Ze wilden dat de regering de veehouders vergoedde en aan hen de grond teruggaf. Maar de overheid weigerde systematisch.

Geweld van rechts

Volgens het Forum voor het Leven, een coalitie van mensenrechtenorganisaties, “werd Romero herhaaldelijk gecriminaliseerd door de autoriteiten voor zijn strijd om grond.” De coalitie eist een uitvoerig onderzoek naar de moord.

Volgens minister van Binnenlandse Zaken en Justitie Néstor Reverol maakt de moord op Romero “deel uit van het geweld van rechts tegen de inheemse volken.” Daarmee wijst hij in de richting van de veehouders.

De laatste vijf jaar zijn acht Yukpa-activisten op gewelddadige wijze omgekomen, onder wie de vader van Sabino Romero en een van zijn schoonzonen. Een zoon van hem kwam om bij botsingen tussen Yukpa-groepen onderling. Voor zijn rol in die rellen werd Sabino Romero meer dan een jaar achter de tralies gezet.

Bijna compromis

Twee jaar geleden leken Yukpa en veehouders tot een compromis te komen. De veehouders toonden zich bereid om de grond over te dragen op voorwaarde dat ze vergoed werden voor verbeteringen die ze erop hadden aangebracht, maar de regering kwam niet met geld over de brug.

De overheid is er altijd van uitgegaan dat ze gronden “redt” waarvan de eigendomssituatie minstens sinds 1848 betwist is – alles samen ongeveer 3 miljoen hectare – en dat ze daarvoor geen schadevergoeding betaalt.