Morales moet met grondwet eerst naar parlement

Morales nam de beslissing na een negatief advies van het Nationaal Electoraal Hof. Aanvankelijk wilde de president zijn grondwetsontwerp rechtstreeks aan het volk voorleggen, surfend op een golf van sympathie na een gewonnen referendum over zijn presidentschap. De Bolivianen schonken op 10 augustus met 67 procent van de stemmen hun vertrouwen aan Morales. Hij haalde een meerderheid in 82 van de 98 provincies die samen de negen departementen van Bolivia uitmaken.
Nu zet Morales dus een stapje terug, om zich strikt te houden aan de voorgeschreven wettelijke procedure. Om het ontwerp voor een nieuwe grondwet door het parlement te krijgen, moet het de steun krijgen van 20 van de 56 vertegenwoordigers van Podemos, de oppositiepartij die het rechts verzet tegen Morales hervormingspolitiek coördineert.
Podemos-volksvertegenwoordiger José Antonio Aruquipa heeft al laten verstaan dat het ontwerp grondig zal moeten worden herzien. Aruquipa herinnerde eraan dat het ontwerp op 9 december 2007 zonder enige tegenstem werd goedgekeurd in de stad Oruro, op een vergadering van het Congres die werd geboycot door de oppositie.

Blokkades

Intussen heeft de regering-Morales sinds twee weken af te rekenen met blokkades van wegen langs de grenzen met Argentinië en Paraguay, in het zuiden van het land, en met een gelijkaardige dreiging voor de wegen naar Brazilië in het departement Santa Cruz. Het conflict is nu nog ver verwijderd van de grote steden, maar de actievoerders willen met de blokkades de brandstofbevoorrading in het gedrang brengen en zo de sociale onrust opstoken.
De regering reageert voorlopig gelaten op de protesten en plant een mars van sociale organisaties, vakbonden en boerenbewegingen die op 16 september moet aankomen in de hoofdstad La Paz. Op dat moment vindt in het parlement het debat over de grondwet plaats.
Socioloog Joaquín Saravia stelt zich vragen bij de relatieve machteloosheid van Morales. “De regering is onzeker omdat de brede sociale en politieke steun zich niet vertaalt in hegemonie.” Volgens Saravia is het burgerprotest terug te voeren op een twintigtal machtige families met belangen in de landbouw en de industrie. Die zijn machtig genoeg om stokken in de wielen te steken van de eerste Boliviaanse president van inheemse origine.
“De regering handelt erg kortzichtig en onverantwoordelijk, want er zit een uitbarsting van sociaal geweld aan te komen die schade zal toebrengen aan de grondwettelijke orde en het respect voor het leger”, waarschuwt Saravia. Een van de technieken van de oppositie is de bezetting van overheidsgebouwen, wat altijd leidt tot confrontaties met de ordestrijdkrachten. “In die omstandigheden is het leger het laatste redmiddel om de staatsraison en de vervulling van de grondwet te redden.”