Motortaxi’s – wie waagt, wint

Einullah Hasni en zijn partner moesten hun bedrijfje achttien maanden geleden opdoeken. Om te ontkomen aan de schuldeisers probeerde Hasni vruchteloos asiel aan te vragen in Duitsland en tweedehandsspullen te verkopen op de vlooienmarkt. De motortaxi werd uiteindelijk zijn redding. “Ondanks het gebrek aan sociale zekerheid en het grote aantal ongelukken is dit momenteel de beste job die ik in Iran kan krijgen”.

Hasni betaalde 2,5 miljoen riyal (268 euro) voor zijn aftandse Vespa. Dertig procent van zijn dagelijkse inkomen gaat naar het motortaxibedrijf waarvoor hij werkt. Het bedrijf vraagt nog eens 20 miljoen riyal (2146 euro) als waarborg voor de goederen die hij vervoert. Aan dat tempo is Hasni nog even bezig om zijn schuld van 300 miljoen riyal (32.191 euro) af te betalen. Volgens geldwisselaar Heshmat Abdulli kan je met een motorfiets een kleine 350 euro per maand verdienen.

Taximan Ardeshshir Antiquehchi heeft zich met zijn collega’s tactisch gepositioneerd aan de ingang van de bazaar, die niet voor auto’s toegankelijk is. Een ritje als passagier naar het stadcentrum kost tien eurocent. Ardeshshir greep naar de motor na twee jaren van werkloosheid. Om zijn familie te voeden moest hij ofwel rantsoenbonnen gaan verkopen op de zwarte markt, of zijn leven wagen in het verkeer.

Sommigen wagen nog veel meer dan hun leven. De bestuurders van de taxibrommers in de buurt van de Amerikaanse ambassade lokken klanten met een eentonig refrein: “vodka, whisky, Turks bier, Duits bier”. Af en toe haalt er eentje zijn mobiele telefoon boven om na een kort gesprek weg te scheuren. “Zo kunnen ze bij ons bestellen. In minder dan een uur heb je wat je wil”, zegt motorrijder Ebrahim.

Ebrahim trekt zelf de grens bij opium, de geprefereerde drug van de jonge rijken in het noorden van de stad. “Drugs zijn iets anders”, zeg Ebrahim, “Het is erg riskant met drie kinderen. Wanneer de politie me te pakken krijgt, ga ik voor jaren achter de tralies”. Zijn collega Davoud Moallemi, eveneens vader van drie, heeft minder scrupules. “Wanneer de levering illegaal is, vraag ik gewoon meer geld”, zegt hij, voor in hoog toerental weg te schieten.

De mobiliteit van de motorfiets wordt echter niet alleen door criminelen geapprecieerd. Het oudste ziekenhuis van de stad stuurt zijn ambulanciers nu ook met de motorfiets op pad. “Ambulances staan in de file en komen te laat bij een hartaanval”, zegt motorambulancier Arash Hussani, “Ze komen vaak enkel op tijd om een lijk op te laden in plaats van een leven te redden”.

De vloot van motorfietsen biedt ook uitstekende arbeidskansen mechanici. “Je kan gerust stellen dat we zelf motorfietsen bouwen”, zegt marketeer Hamib Gharib. “We importeren de motor uit China en recent ook uit India”. De overige onderdelen worden ter plaatse gemaakt, in een soort schaduwindustrie. Vorig jaar liepen 700.000 motorfietsen “made in Iran” van de band, onder 36 verschillende merknamen.

Ramin Mostaghim

xml=3

REF: ap if lb