Myanmar: de hele wereld kijkt toe

VS-president George Bush sprak, tijdens zijn toespraak tot de Algemene Vergadering van de VN, harde woorden aan het adres van de militaire machthebbers in Myanmar. ‘Fundamentele vrijheden zoals het recht op meningsuiting, vergadering en eredienst worden er zwaar ingeperkt. Etnische minderheden worden vervolgd. Gedwongen kinderarbeid, mensenhandel en verkrachting zijn aan de orde van de dag. Het regime houdt leer dan 1000 politieke gevangenen achter de tralies -inclusief Aung San Suu Kyi, wiens partij ij 1990 met overgrote meerderheid verkozen werd door het Birmaanse volk.’ Bush besloot zijn paragraaf over Myanmar met een oproep aan ‘de Verenigde Naties en aan alle naties om hun diplomatieke en economische gewicht te gebruiken om het Birmaanse volk te helpen hun vrijheid te herwinnen.’
Bush is niet de enige wereldleider die dezer dagen op de barricaden staat voor de betogende Birmanen. Ook de Britse premier Gordon Brown kroop in zijn pen om een krachtiger internationaal optreden tegen de militaire junta te vragen. In een brief aan huidig EU-voorzitter José Socrates vraagt Brown dat de EU alvast laat weten aan de Birmaanse militairen dat ze een stevig antwoord mogen verwachten indien er brutaal opgetreden wordt tegen de betogers. ‘Gewelddadige onderdrukking van de demonstraties zou een tragedie zijn en alweer een gemiste kans voor Birma’, schreef Brown op 25 september.
Het grote stilzwijgen van China en India -de voornaamste handelspartners van Myanmar- krijgt internationaal steeds meer kritiek, onder andere van Amnesty International voorzitster Irene Khan. Human Rights Watch dringt er dan weer op aan dat de vier belangrijkste handelspartners van Myanmar -China, India, Rusland en Thailand- een veel actievere rol zouden spelen in het oplossen van het snel escalerende conflict tussen bevolking en junta.
Maar ook de Zuidoost-Aziatische buurlanden, verenigd in ASEAN, houden zich betrekkelijk afzijdig. Alleen de Filipijnen lieten al duidelijk weten dat ze hopen op meer vrijheid en democratie in Myanmar. In een editoriaal in de Thailandse krant The Nation wordt ook gewezen op de verantwoordelijkheid van Indonesië, dat deel uitmaakt van de VN Veiligheidsraad. ‘President Bambang Yudhoyono maakte democratie tot de hoeksteen van zijn beleid. Hij maakt die belofte nu best waar tegenover Birma. Anders wordt hij gezien als een hypocriet’, schrijft de krant, die er aan toevoegt dat de buurlanden vorig jaar wél commentaar leverden op de staatsgreep in Thailand maar nu blijkbaar niet de woorden vinden om over de situatie in Birma te spreken.