Navo-bommen blijven Servische bevolking bedreigen

Clusterbommen bestaan uit een “moederbom” met daarin tientallen kleinere explosieven. De Navo gebruikte de bommen in 1999 in de campagne om de Servische strijdkrachten te stoppen in Kosovo. Naar schatting 15 procent van de kleine explosieven ontplofte echter niet, waardoor na een conflict duizenden onontplofte bommen achterblijven en nog jarenlang voor slachtoffers zorgen.
“Onontplofte munitie zit ongeveer 50 tot 70 centimeter onder de grond”, zegt Miroslav Pisarevic, clusterbomdeskundige en onderzoeker bij People’s Aid. “Ze maken velden onbruikbaar en vormen een gevaar voor de veiligheid en de ontwikkeling.”
Volgens People’s Aid zal Servië zo’n 38 miljoen dollar nodig hebben om de munitie op te sporen, op te graven en te neutraliseren.

Clustercoalitie

Internationaal wordt er gewerkt aan een internationale coalitie om clustermunitie te verbieden. Een conventie in die zin is al door 94 staten ondertekend. Ze wordt van kracht van zodra ze door meer dan dertig staten geratificeerd is. Tot nog toe is dat in zes landen gebeurd.
Grote wapenproducenten zoals de Verenigde Staten, Rusland en China hebben de conventie nog niet ondertekend. Servië trok aanvankelijk wel mee aan de kar, maar ondertekende de conventie uiteindelijk niet. De Servische overheid gaf geen uitleg voor de plotse bocht.
De lokale bevolking en actiegroepen begrijpen de houding van hun regering niet. “Wij, de slachtoffers, vormen het echte gezicht van dit wapen”, zegt Dejan Dikic, een Servische activist van Ban Advocates, een organisatie die slachtoffers van clustermunitie samenbrengt. “Het is een schande: als we met diplomaten spreken over een verbod op clustermunitie, durven ze ons niet eens in de ogen kijken. Ik gruwel van de houding van mijn regering”, zegt Dikic. “Ik begrijp het niet. Servië was een van de leiders in de strijd om de conventie, met name de hulp aan slachtoffers”.
“Er is geen land dat mij meer heeft teleurgesteld dan Servië”, zegt ook Thomas Nash, de wereldwijde coördinator van de Cluster Munition Coalition. “De overheid is het aan de bevolking schuldig om de conventie te ondertekenen en de nodige fondsen te krijgen om de onontplofte munitie te verwijderen.”