Negen doden bij Israëlische aanval op hulpvloot

Zes schepen en meer dan 700 pro-Palestijnse activisten uit 40 landen vertrokken zondag vanuit Cyprus richting Gaza om de blokkade van de strook te doorbreken. De schepen vervoeren zo’n 10.000 ton aan hulpgoederen voor de Palestijnen in de Gazastrook.
Israël noemde het hulpkonvooi een provocatie. ‘Ze negeerden het bevel om uit verboden wateren te blijven’, zegt een Israëlische bron. Zondag waren uit de haven van Haïfa verschillende Israëlische patrouilleschepen uitgevaren om het konvooi te onderscheppen. De marine stelde het konvooi voor de keuze: hen laten leiden naar de haven van Ashdod of uiteindelijk geënterd worden.
‘De commando’s daalden vanuit een helikopter neer op het schip’, zegt Audrey Bomse, woordvoerster van Free Gaza Organization aan het Duitse persagentschap dpa. De Israëlische commando’s werden volgens Channel 10 aangevallen met messen en bijlen, waarna ze begonnen te schieten. Er zouden zes soldaten naar het ziekenhuis afgevoerd zijn.
Op de Britse nieuwssite The Guardian staat een filmpje waarmee Israël probeert aan te tonen dat de activisten op de boot geweld gebruikten tegen de Israëlische soldaten. Greta Berlin, een organisator van de beweging Free Gaza, zei tegen de Arabische nieuwssite Al Jazeera dat de activisten niet eerst hebben geschoten en dat elke vorm van geweld zelfverdediging was.

Journalisten niet gespaard

Minstens zestig journalisten waren aan boord van de Freedom Flotilla. Drie dagen na de aanval zitten volgens Reporters Zonder Grenzen nog zestien journalisten opgesloten in het Be’er Scheva detentiecentrum. ‘De journalisten waren daar om hun werk te doen’, zegt de organisatie.
Nu Israël mondjesmaat journalisten en activisten vrijlaat, komen ook getuigenissen boven water drijven. Fotografe Kate Geraghty van Fairfax werd woensdag vrijgelaten en zegt in de Australische krant The Age dat ze aangevallen werd met een stroomstootwapen.
Volgens de Britse krant The Guardian is Jamal Elshayyal van Al Jazeera de enige journalist die erin slaagde om nog verslag uit te brengen van de raid voordat alle communicatie bevroren werd. De Arabische nieuwszender had drie teams met zeven journalisten aan boord. Alle camera’s, tapes, satelliettelefonen en gsm’s van die correspondenten zijn in beslag genomen, schrijft het Committee to Protect Journalists. Dinsdag is de ploeg wel vrijgelaten.

Schending

Het feit dat de hulpvloot in internationale wateren aangevallen werd, zou een schending van het internationaal recht kunnen zijn. In de krant De Standaard heeft Jan Wouters, hoogleraar internationaal recht aan de KU Leuven, het over twee gevallen wanneer geweld op volle zee is toegestaan: als de VN-Veiligheidsraad daartoe een mandaat geeft of als het om zelfverdediging gaat.
Het is alleszins niet de eerste keer dat Israël schendingen van het internationale recht zou gepleegd hebben. In januari 2010 rekende de Israëlische geheime dienst Mossad af met al-Mabhouh door gebruik te maken van valse paspoorten, in januari 2009 zou de Israëlische luchtmacht een konvooi van zeventien vrachtwagens aangevallen hebben in Soedan en ook tijdens de Gazaoorlog schond Israël volgens De Groof het internationaal recht ‘door de doelbewuste vernietiging van eigendommen, aanvallen op burgers, het gebruik van menselijke schilden.’

Reacties

Ontslagnemend minister van Ontwikkelingssamenwerking Charles Michel is geschandaliseerd en veroordeelt het gebruik van geweld door het Israëlische leger bij de raid op het hulpkonvooi. De minister protesteerde in het verleden verscheidene keren tegen de  Israëlische blokkade van Gaza.
‘Niets kan disproportioneel machtsvertoon wettigen tegen een humanitair initiatief van burgers dat de levensomstandigheden van de bevolking in Gaza wil verbeteren’, zegt Vicepremier en Minister van Buitenlandse Zaken Steven Vanackere.
Ook de politieke partijen sp.a, N-VA, PVDA+, Groen! en (aanvankelijk) Lijst Dedecker reageerden scherp op de aanval.

Blokkade

Tijdens 22-daagse Israëlische belegering van Gaza gedurende december 2008 en januari 2009 vernietigde het Israëlisch leger 5000 burgerwoningen en 25.000 meer bleven beschadigd achter. Israël blijft de Gazastrook blokkeren en laat amper medische en humanitaire hulp toe. Volgens het Rode Kruis sluit dit de heropbouw van de Gazastrook uit en wordt de economie gewurgd door deze blokkade.