Neoconservatieven blijven aandringen op harde aanpak - analyse

Verpletter de opstandelingen in Irak, klonk het zondag in een column in de Washington Post. De auteurs, de prominente politicus-bankier Lewis Lehrman en Bill Kristol, de hoofdredacteur van het neoconservatieve lijfblad The Weekly Standard, stellen dat het Amerikaanse leger in Irak eerst en vooral de legers en de milities van de opstand moet vernietigen. De harten en de geesten van de Irakezen winnen, tegenstanders en critici verzoenen, de instemming van andere landen winnen: dat alles kan wachten tot na de overwinning tegen de gewelddadige opstand, gaat de tekst verder.

Na de mislukte belegering van Fallujah en de uitbreiding van de opstand in Bagdad en het sjiitische zuiden van Irak, lijkt de Amerikaanse regering stilaan het vertrouwen te verliezen in het probleemoplossend vermogen van superieure vuurkracht. Zelfs stafchef Richard Myers, die van andere commandanten het verwijt krijgt dat hij niet genoeg weerwerk biedt tegen de Amerikaanse defensieminister Donald Rumsfeld en zijn neoconservatieve adviseurs, verklaarde vorige week dat het leger de klus in Irak niet alleen zal kunnen klaren. Voor de overwinning zijn volgens Myers ook inspanningen nodig op het politieke en economische front”.

De neoconservatieve beweging, die blijft dromen van een democratisch Irak dat de VS welgezind is en geen bedreiging meer vormt voor Israël, heeft de afgelopen maanden zwaar gezichtsverlies geleden door de onverwachte ontwikkelingen in Irak, maar ze blijft de beleidsmensen in Washington onverstoorbaar gratis advies leveren. Volgens de columniste Mona Charen, nog een bekende woordvoerster van de beweging, is de vraag die nu moet gesteld worden niet of we genoeg goed gedaan hebben, maar wel of we hard genoeg zijn geweest”.

Maandenlang al dringen de neoconservatieven er bij Defensieminister Rumsfeld op aan meer troepen naar Irak te sturen om de opstandelingen duidelijk te maken dat verzet tegen de supermacht nutteloos is. In hun stuk in The Washington Post herhalen Kristol en Lehrman de centrale neoconservatieve stelling dat duidelijke militaire overwinningen in Irak zowel soennieten, sjiieten als Koerden respect zouden bijbrengen. De macht van de milities van Sadr moet gebroken worden, en Fallujah moet veroverd worden”.

De regeling die voor Fallujah werd uitgewerkt nadat de belegering van de stad niets opleverde, is de neoconservatieven een doorn in het oog. Fallujah werd in april door het Amerikaanse leger omsingeld en bestookt om de moordenaars te pakken te krijgen van vier Amerikaanse veiligheidsmensen die er omgebracht waren. De actie kostte het leven aan minstens 700 Iraakse burgers. Begin mei trokken de Amerikanen onverrichter zake weg. Een voormalige generaal van de Iraakse Revolutionaire Garde kreeg de opdracht een Iraakse veiligheidsmacht op de been te brengen. Die slaagde er sindsdien vrij goed in de orde te bewaren.

Voor de neoconservatieven is dat appeasement (concessiepolitiek) - een verderfelijke strategie die onder meer tot het uitbreken van in de Tweede Oorlog leidde. Ongerust stellen ze vast dat het Amerikaanse leger, de veiligheidsdiensten en de Britse bondgenoot er stilaan allemaal van overtuigd lijken te raken dat de nieuwe aanpak van Fallujah als een voorbeeld kan dienen om ook de rust ook in de rest van het land te doen weerkeren.

Dat is een horrorscenario voor de neoconservatieven. Irak kan niet bevrijd worden als het niet helemaal getransformeerd wordt, schreef de columniste Mona Charen vorige maand. En het kan niet getransformeerd worden als de slechte elementen geen schrik hebben voor de Amerikaanse soldaten. De vrolijke gezichten in Fallujah maken het duidelijk: nu denken ze dat we sukkels zijn. (PD/ADR)