Nieuwe bloedtest kan dodentol malaria terugdringen

“Een kind met koorts kan je malariamiddelen toedienen, maar dat volstaat niet om malaria in de hersenen te behandelen”, zei specialist Conrad Liles vorige week op de jaarlijkse ontmoeting van de American Society of Tropical Medicine and Hygiene in New Orleans.
De dodelijkste variant van malaria ontwikkelt zich in de bloedvaten van de hersenen. “Zo’n 2 tot 5 procent van de kinderen met malaria krijgt de cerebrale vorm en 40 procent van hen sterft hieraan”, aldus nog Liles, die verbonden is aan Toronto’s McLaughlin-Rotman Centre for Global Health (MRC).
Liles en zijn collega’s van het MRC ontdekten het verband tussen cerebrale malaria en een abnormale verhouding tussen twee proteïnen die de activering van bloedvaten regelen, de zogenaamde angiopoietines. Wanneer een bloedstaal een abnormale verhouding vertoont, moet een kind veel intensiever worden behandeld.
Malaria is een bloedziekte die wordt verwekt door een parasiet in bepaalde muggensoorten. Symptomen als koorts, hoofdpijn en braken steken 9 tot 14 dagen na de muggenbeet de kop op. Zonder medicatie of behandeling kan de infectie leiden tot coma en levensbedreigende bloedarmoede, met de dood tot gevolg. Jaarlijks maakt malaria wereldwijd 350 tot 500 miljoen mensen ziek, waarvan er meer dan een miljoen sterven.

Miskraam

Zwangere vrouwen zonder uiterlijke symptomen van malaria kunnen een hoog aantal parasieten in de placenta of moederkoek dragen. Dat is een belangrijke oorzaak voor miskramen, laag geboortegewicht en bloedarmoede. “Kinderen met een laag geboortegewicht door placentamalaria liggen al onder vuur nog voor ze kunnen ademen”, verklaart Kevin Kain van het MRC en directeur van het Tropisch Centrum van het algemeen ziekenhuis in Toronto. “Elke bijkomende ziekte in de eerste levensjaren is dodelijker voor hen.”
Proeven met zwangere vrouwen in Kenia bewezen dat vrouwen met placentamalaria een grotere hoeveelheid van een andere “biomarker” in hun bloed hadden. “Een test die helpt placentamalaria op te sporen, zorgt ervoor dat vrouwen vroeger in de zwangerschap behandeld kunnen worden. Hierdoor neemt het risico op sterfte of bloedarmoede af, waardoor hun baby misschien gespaard blijft”, stelt Kain.
 
Het MRC en anderen instellingen werken aan een test die onder andere de verhouding van de twee biomarkers nagaat. “We hopen dat zulke instrumenten goedkoop en gemakkelijk in gebruik zullen zijn, dat ze geen koeling vereisen en dat ze over drie tot vijf jaar beschikbaar zullen zijn”, aldus Liles. De ontwikkeling van zulke biomarkers en diagnostische instrumenten kan de behandeling fors verbeteren en tegelijk dat kosten drukken door een beter gebruik van de beperkte middelen, redeneert hij. “Ik denk dat de ontdekking belangrijke gevolgen heeft”, besluit hij.

Vaccin

Intussen meldde het New England Journal of Medicine op maandag dat het meest geavanceerde malariavaccin succesvol blijkt bij borelingen en jonge kinderen. “De studieresultaten bewijzen dat onze investeringen beginnen te lonen”, verklaarde Christian Loucq, directeur van het Malaria Vaccine Initiative. “We staan vandaag dichter dan ooit bij de ontwikkeling van een malariavaccin voor de kinderen in Afrika.”