Nieuwe ontwapeningspoging moet einde maken aan burgeroorlog

De eerste poging in december mondde uit in een chaos. De vijfduizend VN-militairen waren niet berekend op de toestroom van meer dan 10.000 strijders die hun wapens wilden inleveren, in ruil voor 300 dollar. Omdat er nauwelijks begeleiding was en geen onderdak werd geboden, trokken gefrustreerde strijders van voormalig president Charles Taylor plunderend door de hoofdstad Monrovia. Taylor vertrok augustus vorig jaar naar Nigeria, nadat zijn macht begon te wankelen door oprukkende rebellen.

De VN-vredesmacht UNMIL heeft het deze keer anders aangepakt. Er zijn vier kampementen opgebouwd in plaats van één en er zijn 10.000 extra VN-militairen ingezet. Op de vier locaties kunnen de 60.000 rebellen en regeringstroepen de komende maanden hun wapens inleveren.

De ontwapeningsoperatie is begonnen in Gbargna, de thuisbasis van de rebellengroep LURD, waar ook de Bengalese VN-militairen hun basis hebben. Vorige week verjoegen LURD-rebellen nog Bengalese militairen naar een boerderij acht kilometer buiten Gbargna. De actie zorgde voor een woedende reactie van de Keniaanse UNMIL-commandant Daniel Opande. Hij gaf bevel om met scherp te schieten op milities die het vuur openen op UNMIL-militairen.

Anders dan vorig jaar, voorziet de nieuwe ontwapeningsactie in een vervolgtraject voor de strijders die hun wapens inleveren. Ze krijgen 150 dollar, onderdak, voedsel en hulp om terug te keren in de burgermaatschappij. Na een ‘proefperiode’ van twee maanden waarin gekeken wordt of ze zich netjes gedragen, volgt een opleiding. Het blijft echter de vraag of UNMIL in staat is alle beloften waar te maken.

Vorige week zaterdag vroeg Gyude Bryant, hoofd van de interim-regering in Liberia, aan de burgerbevolking om de rebellen en regeringstroepen te vergeven. UNMIL-trucks rijden inmiddels af en aan om de strijders in groepjes uit nabijgelegen dorpen en steden te halen. Nadat ze hun wapens hebben ingeleverd, blijven ze enkele dagen op het kampement voor counseling. Daarna kunnen ze naar huis. Er komen 250 strijders per dag binnen, zegt UNMIL-woordvoerster Margaret Novicki. We laten ze in groepjes komen zodat we de operatie goed kunnen coördineren.

De Amerikaanse ambassadeur John Blaney heeft tenminste 10.000 rebellen werk beloofd. Zij kunnen meehelpen met de opbouw van het land. We hopen maandelijks 2000 man aan werk te helpen, aldus Blaney.

Unicef en andere VN-organisaties hebben aangekondigd te willen zorgen voor essentiële sanitaire voorzieningen en medische zorg voor gedemobiliseerde strijders die terugkeren naar afgelegen regio’s.

Tijdens de oorlog kwamen meer dan 200.000 van de 3,5 miljoen Liberianen om het leven. Duizenden raakten ontheemd. De gevechten destabiliseerden de hele regio, inclusief de buurlanden Sierra Leone, Guinea en Ivoorkust. (JS)