Noord en Zuid strijden om leiding Wereldhandelsorganisatie

Maandag begon de Keniaanse Amina Mohamed, de voorzitter van de Algemene Raad van de WHO, aan de laatste fase in het selectieproces: een consultatieronde met de 148 lidstaten van de invloedrijke organisatie. Twee andere kandidaten, de Braziliaan Luiz Felipe de Seixas Correa en Jayen Cuttaree uit Mauritius, moesten de handdoek in de ring gooien. Ze kregen minder steun van de lidstaten dan Lamy en Pérez del Castillo. Volgens Mohamed duren de consultaties zeker tot donderdag, maar daar kunnen nog verscheidene dagen bijkomen. De bedoeling is om tot een consensus te komen. De nieuwe WHO-baas moet ten laatste op 31 mei bekend zijn.

De huidige directeur-generaal, Supachai Panitchpakdi, is een econoom uit Thailand. De ontwikkelingslanden willen absoluut ook de volgende WHO-chef leveren. De twee andere machtige internationale instellingen die zich bezig houden met economie en financiën worden geleid door westerlingen. De Amerikaanse Wereldbankvoorzitter James Wolfensohn wordt op 31 mei opgevolgd door een andere Amerikaan, Paul Wolfowitz. Directeur van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) is Rodrigo Rato uit Spanje.

Staan we de rijke landen een volledig monopolie toe om de toekomst van de drie instellingen te bepalen?, vroeg Pérez del Castillo de vertegenwoordigers van de Afrikaanse WHO-leden maandag tijdens een vergadering in Genève. Is dat het multilateraal systeem dat onze belangen zal verdedigen?”

Pérez del Castillo blijft in Genève, de zetel van de WHO, tot de beslissing is gevallen. Hij heeft naar verluidt de middelen niet om zich nog naar een aantal belangrijke landen te spoeden en steun voor zijn kandidatuur te werven. Dinsdag ontmoet hij in Genève vertegenwoordigers van de Minst Ontwikkelde Landen die lid zijn van de WHO.

Lamy vertrok maandag naar Zuid-Afrika en vliegt van daar naar de Cariben voor een reeks van ontmoetingen met ministers. Lamy werkte de voorbije drie weken als speciale adviseur van zijn opvolger, de huidige EU-Handelscommissaris
Peter Mandelson. In de ogen van de Financial Times steunt de EU met die tijdelijke baan de verkiezingscampagne van Lamy.

Pérez del Castillo kan rekenen op de steun van Jayen Cuttaree, de handelsminister van Mauritius die de laatste ronde van het selectieproces niet haalde. Cuttaree, die sterke meningsverschillen heeft met Lamy, heeft de ontwikkelingslanden en in het bijzonder de Afrikaanse landen opgeroepen zich ook achter Pérez del Castillo te scharen. De Braziliaanse regering liet vorige week al weten Pérez del Castillo te steunen.

De WHO probeert altijd een consensus te bereiken over de benoeming van een nieuwe directeur-generaal. Maar ook de opvolging van de eerste WHO-chef, de Italiaan Renato Ruggiero (1995-1999), zette de ontwikkelingslanden en de industrielanden in de organisatie tegen elkaar op. De WHO vond een oplossing door de zesjarige ambtstermijn op te delen tussen de Nieuw-Zeelander Mike Moore, die de organisatie leidde van 1999 tot 2002 en Supachai, die daarna van hem overnam.

Pérez del Castillo kan terugkijken op een internationale carrière van 30 jaar. Een groot deel van die tijd boog hij zich over de problemen van ontwikkelingslanden, vooral Afrika en Latijns-Amerika. Maar hij ligt niet goed bij alle landen uit die regio’s. Dat bleek in 2003, toen hij de Algemene Raad van de WHO voorzat. Op de Wereldhandelsconferentie van Cancún in 2003 haalde Pérez del Castillo zich de woede van de Groep van 20 op de hals met een compromisvoorstel dat verregaande toegevingen de industrielanden bevatte. De groep van 20 is een alliantie van invloedrijke ontwikkelingslanden die willen dat alle marktverstorende subsidies in de landbouw verdwijnen. De industrielanden houden tot hiertoe vast aan die subsidies en aan de afscherming van hun landbouwmarkt. Als Europees Handelscommissaris speelde Lamy daarin de voorbije jaren voor de EU een grote rol. (PD/ADR)