"Nul malariadoden tegen 2015 haalbaar"

Het Roll Back Malaria Partnership is een coalitie van regeringen, VN-instellingen, ngo’s, universiteiten en bedrijven. Het streeft ernaar om er tegen 2015 voor te zorgen dat niemand nog moet sterven aan malaria en wil tegen dan 4,2 miljoen mensenlevens redden. Volgens de jongste cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie werden in 2006 247 miljoen gevallen van malaria geregistreerd. 880.000 daarvan kenden een dodelijke afloop, in negen op tien gevallen in Afrika.
Het globale actieplan tegen malaria is een combinatie van eenvoudige preventiemaatregelen die hun deugdelijkheid hebben bewezen. Zo moeten er 730 miljoen insektenwerende muskietennetten worden verdeeld en zijn sproeiacties met insecticide gepland voor 127 miljoen families in risicogebieden. Er moeten 228 miljoen doses artemisinine worden aangemaakt, voor een combinatietherapie die momenteel de grootste genezingskans biedt.
Het Malariapartnerschap roept internationale donoren op om volgend jaar 5,3 miljard dollar te geven aan de strijd tegen malaria , 6,2 miljard in 2010 en dan telkens 5,1 miljard dollar tot in 2020. Dat is vijf keer meer dan de 1,1 miljard dollar die tot nu toe jaarlijks naar de strijd tegen malaria ging.
Regeringen en hulporganisaties beloofden in september al 3 miljard dollar om het actieplan te verwezenlijken. Het Globaal Fonds tegen Aids, Tuberculose en Malaria beloofde 1,62 miljard, de Wereldbank 1,1 miljard en de Bill en Melinda Gates Stichting 168,7 miljoen dollar. De rest komt onder meer van de Britse regering, de Verenigde Naties en de Global Business Coalition.

Investering rendeert

Volgens VN-malaria-expert Ray Chambers zijn donoren gemotiveerd om met geld over de brug te komen omdat ze hun investeringen meteen zien renderen. Een gelijkaardige aanpak heeft ervoor gezorgd dat het aantal malariagevallen in Eritrea en Rwanda tussen 2000 en 2006 meer dan gehalveerd is. In Zanzibar, een eiland met één miljoen inwoners voor de kust van Tanzania, is de ziekte zo goed als verdwenen. Bij slechts één koorstlijder op duizend wordt er nog malaria vastgesteld.
Twee eerdere pogingen om de ziekte uit te roeien, in de jaren zestig en tachtig, mislukten bij gebrek aan geld, zegt Jeffrey Salaiz van de Amerikaanse ambassade in Tanzania. Dankzij een drieledige aanpak van bednetten, artemisininemedicatie en sproeiacties lijkt het nu wel te lukken. Alleen moeten de mensen voorzichtig blijven en onder de bednetten blijven slapen, aldus Salaiz. Tanzania kreeg dit jaar van de Amerikaanse regering 334 miljoen dollar voor malariabestrijding.
Toch waarschuwt het jongste WHO-rapport dat de strijd tegen malaria nog niet is gewonnen in al de 109 landen waar de ziekte voorkomt. Een van de acht Millenniumdoelen van de Verenigde Naties bestaat erin de omvang van de ziekte tegen 2015 terug te dringen. “Als alles meezit, dan kunnen we het Millenniumdoel halen”, zegt Chambers. “Maar belangrijker is dat we ervoor kunnen zorgen dat er tegen 2015 niemand meer moet sterven aan malaria. Dat ligt binnen handbereik.”
“Geld en technische hulp is één ding”, gaat de VN-expert verder. “Succes is uiteindelijk afhankelijk van wat er op het terrein gebeurt: of de medicijnen ter plaatse komen, hoe de netten worden gebruikt en of er genoeg medisch geschoold personeel beschikbaar is.”