Omstreden Chileense papiergigant opent vierde fabriek

“Politiek argumenten hebben in Chili nog altijd voorrang boven technische, sociale en milieuargumenten”, zegt Lucio Cuenca, directeur van het Latijns-Amerikaanse Observatorium voor Milieuconflicten (OLCA). “Investeerders en grote bedrijven hebben de macht en de regering werkt daaraan mee.”

Volgens Cuenca verklaart dat waarom Celco, dat al drie papierfabrieken heeft in het zuiden van Chili, een nieuwe fabriek mag openen. De drie andere fabrieken, geopend in 2004, lagen de afgelopen jaren zwaar onder vuur omdat ze het milieu en de gezondheid van mensen zouden schaden.

De nieuwe fabriek ligt in de vallei van Itata, in de regio Bío-Bío, 400 kilometer ten zuiden van Santiago. Het is de grootste fabriek in zijn soort in Chili. De fabriek kan jaarlijks 858.000 ton gebleekte pulp produceren.

De meeste zuidelijke fabriek van Celco, in Valdivia in de regio Los Lagos, is nog steeds onderwerp van een controverse als gevolg van de sterfte van honderden zwanen. De dieren zouden zijn doodgegaan van industrieel afval dat door de fabriek gedumpt was. Celco ontkent nog steeds verantwoordelijk te zijn voor de dood van de zwanen.

De nieuwe fabriek in Itata zal binnen negen maanden op volle capaciteit draaien. Cuenca zegt dat het voortraject tot de opening van de fabriek zich kenmerkt door onregelmatigheden. Het bedrijf presenteerde de eerste milieueffectrapportage in 1996. In 2000 werd deze verworpen door de milieucommissie (Corema) van de plaatselijke overheid. Celco ging in beroep tegen de afwijzing en uiteindelijk werd het project onder de regering van Ricardo Lagos (2000- 2006) goedgekeurd.

Twee jaar geleden, toen de fabriek nog in aanbouw was, protesteerden bewoners van de streek omdat de productiecapaciteit van de fabriek groter dreigde te worden dan officieel was toegestaan. Celco had toestemming voor de productie van 550.000 ton, maar bouwde een fabriek met een capaciteit van 900.000 ton. “Dat leidde tot het tijdelijk stilleggen van de bouw”, zegt Cuenca.

Celco leverde een nieuwe milieueffectrapportage in die werd goedgekeurd, en de bouw van de fabriek werd voortgezet.

Het meest controversieel aan de goedkeuring door Corema was het feit dat Celco tijdelijk afval in de rivier Itata mag dumpen. Die rivier voorziet 40.000 kleine boeren van water. Zodra een afvoerpijp naar de zee klaar is, zal het bedrijf stoppen met het lozen van afval in de rivier. Die pijpleiding zal naar verwachting eind 2007 af zijn.

Lokale bewoners en milieuactivisten zijn zowel tegen het lozen van afval in de rivier als in zee. Zij willen dat de regering de fabriek stillegt.