Onderhandelaars tabaksconventie boeken vooruitgang ondanks weerstand van VS, Japan en Duitsland

Onderhandelaars van 120 lidstaten van de Wereldgezondheidsorganisatie WHO maakten vrijdag een einde aan twee weken van discussies over de ontwerptekst van de Raamconventie over Tabakscontrole, die in mei volgend jaar klaar moet zijn voor ondertekening. Het algemene doel van de Conventie is de inperking van de promotie, de smokkel en de verkoop van tabakswaren. Volgens WHO sterven elk jaar 4,9 miljoen mensen aan de gevolgen van tabaksconsumptie en zal dat aantal tegen 2030 oplopen tot 10 miljoen wanneer er geen actie wordt ondernomen.

Een honderdtal landen gaat in de richting van een totaal verbod op tabaksreclame, zo stelde anti-tabaksactiviste Patti Lynn van de ngo Infact vrijdag met voldoening vast. Ook de vooruitgang inzake de strijd tegen smokkel en de illegale productie van tabaksproducten, vooral sigaretten, werd positief geëvalueerd.

Toch blijven enkele machtige lidstaten dwarsliggen, bijvoorbeeld wat de gewenste prioriteit van de tabaksconventie op de vrijhandelsregels binnen de Wereldhandelsorganisatie (WTO) betreft. De landen met de grootste belangen in internationale tabaksbedrijven, Japan en de Verenigde Staten, willen geen voorrang geven aan volksgezondheid, zei Lynn. Twee andere landen vreesden dat een precedent zou worden geschapen voor andere industrietakken die schade toebrengen aan de volksgezondheid. Wat een totaal verbod op tabaksreclame betreft, zijn de Europese landen onderling verdeeld. Ierland sprak zich namens 24 Europese landen uit voor een verbod, maar Duitsland verzet zich.

De Braziliaan Luiz Felipe de Seixas Correa, die de onderhandelingen voorzit, identificeerde nog enkele onderwerpen waarover onenigheid blijft bestaan. Inzake tabaksreclame liggen twee opties op tafel: een totale eliminatie en progressieve restricties. Een verbod op tabaksreclame op radio en televisie is relatief onomstreden, maar over een verbod op advertenties in printmedia en op reclameborden liggen de meningen ver uiteen.

De kwestie of tabaksbedrijven verantwoordelijk zijn voor de schade die hun producten aanrichten en gedwongen kunnen worden tot het betalen van compensaties is evenmin opgelost. 70 landen willen de verantwoordelijkheid in klare taal vastleggen, maar de Verenigde Staten, thuisbasis van enkele grote tabaksproducenten, vinden dat de tabaksindustrie niet volledig schuldig kan worden geacht.

Seixas Correa heeft nu de taak het resultaat van de vijfde onderhandelingronde te integreren in een nieuwe ontwerptekst die in februari het uitgangspunt zal vormen voor een laatste onderhandelingsronde. De Braziliaan toonde zich relatief optimistisch over het uiteindelijke succes van de onderneming: We zijn dichter dan ooit, zowel qua tijd als inhoudelijk, bij een internationaal akkoord.

Gustavo Capdevila

Ref: he

Xml=3