“Ontsla buitenlanders eerst”, zegt Maleisië

Maleisië is een exportland en de internationale crisis is er duidelijk voelbaar. Het laatste kwartaal van 2008 bedroeg de economische groei er maar 0,1 procent, en iedereen vreest dat de economie dit jaar zal krimpen, ondanks een enorm stimuleringspakket van 60 miljard ringgit (12 miljard euro).
De voorbije maanden zijn al duizenden werknemers ontslagen. Officieel verloren in januari 2153 Maleisiërs en 2172 buitenlanders hun baan, maar veel ontslagen worden niet aan de overheid gemeld. Indonesië, dat twee miljoen migranten in Maleisië heeft, vreest dat er daarvan 100.000 aan de kant zullen worden gezet.

Buitenlanders in het vizier

De Maleisische regering heeft de bedrijven in het land op het hart gedrukt eerst buitenlandse werknemers af te danken. Ze heeft de eerste maanden van dit jaar ook maar 30 procent van het aantal werkvergunningen afgeleverd die buitenlanders in diezelfde periode vorig jaar kregen, en ze is ook van plan de heffing op buitenlandse werknemers te verdubbelen.
Zelfs de vakbonden beginnen nationalistische reflexen te ontwikkelen. Een leider van het Malaysia Trades Union Congress verklaarde onlangs dat de tienduizenden visa die de voorbije maanden aan Bengalese kandidaat-migranten waren toegekend, best meteen werden ingetrokken, nog voordat de migranten van thuis vertrekken. Volgens hem is de kans groot dat ze nu in Maleisië geen werk meer vinden of alleen deeltijds aan de slag kunnen. De uitspraak kwam er nadat bekend was geworden dat er binnenkort 70.000 migranten uit Bangladesh in Maleisië zouden arriveren om er te werken in de bouw- en de dienstensector en op plantages.

Drama’s

Activisten die het voor de migranten opnemen, wijzen erop dat werknemers uit landen als Indonesië, Bangladesh, India en de Filipijnen thuis vaak een klein fortuin betalen aan rekruteringsbedrijven. Voor migranten uit Bangladesh en India loopt dat op tot 10.000 ringgit (2000 euro). Als hun visum geschrapt wordt, krijgen ze meestal hun geld niet terug.
Migranten hebben vaak ook geen recht op dezelfde ontslagregeling als Maleisiërs. En zelfs de normale ontslagvergoeding dekt de extra kosten niet die migranten hebben moeten maken om in Maleisië te raken.
Ook migranten die hun werk niet verliezen, krijgen het moeilijker. De kans lijkt groot dat werkgevers de hogere lasten voor gastarbeiders gewoon zullen verhalen op hun werknemers. Buitenlanders die in restaurants werken, zouden daar 3600 ringgit (723 euro) bij kunnen inschieten. Andere werknemers kunnen dan weer in de verleiding komen om zwartwerkers in te schakelen.
Migranten moeten in Maleisië meestal een à twee jaar werken voordat ze hun investering hebben terugverdiend. Voor buitenlanders die nog niet lang geleden zijn aangekomen, betekenen de maatregelen van de Maleisische regering dan ook een drama.