Ontwikkelingslanden klagen 'recht van rijkste' aan binnen VN

De G77 zijn bijzonder boos over de manier waarop de VS deze week een audit van de VN-vredesmissies naar zich toetrokken. Het rapport, dat ernstige aanwijzingen van fraude bevat, werd woensdag op aandringen van de VS besproken in de Veiligheidsraad.

Het is vreemd dat de 15-koppige Raad het rapport woensdag behandelde. Normaal is dat het werk van de 191-leden tellende Algemene Vergadering. De Amerikaanse ambassadeur bij de VN John Bolton argumenteert dat de Veiligheidsraad het dossier moet behandelen omdat de VS 27 procent betalen van het budget voor vredeshandhaving en 22 procent van het algemene budget van de VN.

De audit werd uitgevoerd door OIOS, de interne controledienst van de VN en stootte op verregaand wanbeheer en corruptie bij de vredesmissie in Congo, Haïti en Oost-Timor. VN-baas Kofi Annan heeft acht van zijn stafmedewerkers preventief met betaald verlof gestuurd.

De VN zijn geen beursgenoteerd bedrijf waarin sommige landen een klasse-A aandeel hebben en andere niet, zegt Dumisani Kumalo, de Zuid-Afrikaanse ambassadeur bij de VN, namens de G77. Het is een intergouvernementeel orgaan waarin de stem van elke lidstaat gerespecteerd moet worden, ongeacht de omvang van de bijdrage.

Bolton legde het voorafgaande protest van de ontwikkelingslanden naast zich neer. Amerikaanse belastingbetalers hebben het recht om te weten of de VN hun geld verkwanselt, argumenteert de Amerikaanse ambassadeur. Als de beschuldigingen in het rapport kloppen, zegt Bolton, zou dat betekenen dat de VS een vierde betalen van elk geval van verspilling, fraude of misbruik.

Japan, dat 20 procent van het vredesbudget en 19,6 procent van het algemene budget betaalt, dreigt impliciet met een verlaging van zijn VN-bijdrage. Tenzij de VN onmiddellijk overtuigende maatregelen nemen, zal mijn regering moeilijk kunnen blijven verdedigen dat Japan zoveel blijft betalen voor de vredesmissies.

De G77 wijzen erop dat de audit was aangevraagd door de landen van de G77 en China. De insinuatie dat ontwikkelingslanden corruptie tolereren, is verkeerd, zegt ambassadeur Kumalo.

Als er één orgaan is dat in het verleden te weinig aandacht had voor corruptie, dan was het de Veiligheidsraad wel, stelt Kumalo. Het olie-voor-voedselprogramma in Irak, waarmee voor 64 miljard dollar gefraudeerd werd, is gecreëerd, beheerd en gecontroleerd door de Veiligheidsraad.

Mark Malloch Brown, de nummer twee van de VN na secretaris-generaal Kofi Annan, erkende woensdag in de Veiligheidsraad dat de vredesmissies een probleem hebben. De interne controle bij de blauwhelmen is te zwak, gaf Brown toe, en er zijn indicaties van ernstige onregelmatigheden, zoals belangenvermenging, Het rapport is erg alarmerend en verder onderzoek is aangewezen, zei Brown.