Ook rijke landen overtreden meer internationale arbeidsnormen

De IAO-top brengt elk jaar werkgevers, werknemers en regeringsvertegenwoordigers uit 178 landen bijeen. Cortebeeck gaf enkele voorbeelden die zijn besluit illustreren: “De VS werden aangeklaagd voor de ergste vormen van kinderarbeid, vooral prostitutie van migrantenkinderen, een probleem dat ook hier niet onbekend is. Australië en Zwitserland moesten zich verantwoorden omdat ze de collectieve arbeidsovereenkomsten niet ondersteunen en soms zelfs tegenwerken, iets wat we overigens ook al in Nederland zien. Groot-Brittannië werd dan weer besproken omwille van de grote loonkloof tussen mannen en vrouwen en je kan je afvragen of het in België zo anders is.”

Op de jaarlijkse IAO-top wordt een selectie van landen besproken die IAO-arbeidsconventies met voeten hebben getreden. De jongste jaren had een groeiende groep ontwikkelingslanden die selectie van landen bekritiseerd als neo-koloniaal of Westers omdat er te weinig rijke landen bij waren. Omdat er dit keer ook heel wat rijke landen op het beklaagdenbankje zaten, was de sfeer veel serener, stelde Cortebeeck vast. De ACV-voorzitter treedt sinds zeven jaar op als woordvoerder van de werknemers in de commissie die de arbeidsnormen bespreekt.

Betekent dit dat de ontwikkelingslanden een punt hadden met hun kritiek? “Ze hadden daar inderdaad een punt. We hebben een inspanning gedaan en het is beter.” Anderzijds was het nu makkelijker om meer rijke landen in de selectie op te nemen omdat er meer overtredingen van IAO-normen werden vastgesteld in 2005.

Overigens vindt Cortebeeck dat de IAO zich niet enkel negatief moet opstellen: zo kreeg Ierland dit jaar een pluim voor de manier waarop het gehandicapten integreert op de werkvloer. Positief was ook dat werkgevers, werknemers en de regering van Colombia op het IAO-hoofdkwartier in Genéve een akkoord hebben gesloten over hoe ze het systematisch vermoorden van vakbondsleiders willen bestrijden. Het akkoord laat ook toe dat de IAO een permanente vertegenwoordiging opstart in Colombia, die ondermeer iets moet doen aan het feit dat moordenaars van syndicalisten zelden worden gestraft.

Colombia illustreert volgens Cortebeeck zeer goed dat de IAO uiteindelijk maar echt vooruitgang kan boeken als de regeringen van de betrokken landen dat willen. In landen als Myanmar of Wit-Rusland waar de regering niet meewerkt, wordt de IAO telkens weer geconfronteerd met de grenzen van haar macht.

De IAO is de enige internationale organisatie die naast regeringen ook vertegenwoordigers van werknemers en werkgevers heeft in al zijn bestuursorganen. Toch werd op de conferentie de representativiteit van de bestaande werkgeversorganisaties wat in vraag gesteld. Cortebeeck: “De werkgeversorganisaties zijn te weinig de vertegenwoordiger van de multinationals. Het Verbond van Belgische Ondernemingen doet vruchtbare pogingen om te spreken voor multinationals op Belgisch grondgebied maar dat is zeker niet in alle landen het geval. Multinationals zijn in elk geval minder gericht op sociaal overleg en vinden dat ze eenzijdig het sociaal beleid kunnen invullen via het maatschappelijk verantwoord ondernemen. Wij vinden dat dit nooit het sociaal overleg kan vervangen.”

De Belgische minister van werk, Peter Vanvelthoven, zegde alvast toe dat België het initiatief wil nemen om de IAO-gedragscode voor multinationals te actualiseren. Verschillende multinationals, waaronder Coca Cola, hebben laten blijken dat ze de IAO-projecten rond kinderarbeid willen financieren. Dat roept heel wat vragen op bij de werknemersorganisaties die vrezen dat zo het evenwicht in deze driezijdige organisatie in het gedrang komt. Cortebeeck: “Deze discussie staat nog in de kinderschoenen. Er moet in elk geval een zeer transparant kader komen over wat er wel en niet kan.”




De IAO-top brengt elk jaar werkgevers, werknemers en regeringsvertegenwoordigers uit 178 landen bijeen. Cortebeeck gaf enkele voorbeelden die zijn besluit illustreren: “De VS werden aangeklaagd voor de ergste vormen van kinderarbeid, vooral prostitutie van migrantenkinderen, een probleem dat ook hier niet onbekend is. Australië en Zwitserland moesten zich verantwoorden omdat ze de collectieve arbeidsovereenkomsten niet ondersteunen en soms zelfs tegenwerken, iets wat we overigens ook al in Nederland zien. Groot-Brittannië werd dan weer besproken omwille van de grote loonkloof tussen mannen en vrouwen en je kan je afvragen of het in België zo anders is.”

Op de jaarlijkse IAO-top wordt een selectie van landen besproken die IAO-arbeidsconventies met voeten hebben getreden. De jongste jaren had een groeiende groep ontwikkelingslanden die selectie van landen bekritiseerd als neo-koloniaal of Westers omdat er te weinig rijke landen bij waren. Omdat er dit keer ook heel wat rijke landen op het beklaagdenbankje zaten, was de sfeer veel serener, stelde Cortebeeck vast. De ACV-voorzitter treedt sinds zeven jaar op als woordvoerder van de werknemers in de commissie die de arbeidsnormen bespreekt.

Betekent dit dat de ontwikkelingslanden een punt hadden met hun kritiek? “Ze hadden daar inderdaad een punt. We hebben een inspanning gedaan en het is beter.” Anderzijds was het nu makkelijker om meer rijke landen in de selectie op te nemen omdat er meer overtredingen van IAO-normen werden vastgesteld in 2005.

Overigens vindt Cortebeeck dat de IAO zich niet enkel negatief moet opstellen: zo kreeg Ierland dit jaar een pluim voor de manier waarop het gehandicapten integreert op de werkvloer. Positief was ook dat werkgevers, werknemers en de regering van Colombia op het IAO-hoofdkwartier in Genéve een akkoord hebben gesloten over hoe ze het systematisch vermoorden van vakbondsleiders willen bestrijden. Het akkoord laat ook toe dat de IAO een permanente vertegenwoordiging opstart in Colombia, die ondermeer iets moet doen aan het feit dat moordenaars van syndicalisten zelden worden gestraft.

Colombia illustreert volgens Cortebeeck zeer goed dat de IAO uiteindelijk maar echt vooruitgang kan boeken als de regeringen van de betrokken landen dat willen. In landen als Myanmar of Wit-Rusland waar de regering niet meewerkt, wordt de IAO telkens weer geconfronteerd met de grenzen van haar macht.

De IAO is de enige internationale organisatie die naast regeringen ook vertegenwoordigers van werknemers en werkgevers heeft in al zijn bestuursorganen. Toch werd op de conferentie de representativiteit van de bestaande werkgeversorganisaties wat in vraag gesteld. Cortebeeck: “De werkgeversorganisaties zijn te weinig de vertegenwoordiger van de multinationals. Het Verbond van Belgische Ondernemingen doet vruchtbare pogingen om te spreken voor multinationals op Belgisch grondgebied maar dat is zeker niet in alle landen het geval. Multinationals zijn in elk geval minder gericht op sociaal overleg en vinden dat ze eenzijdig het sociaal beleid kunnen invullen via het maatschappelijk verantwoord ondernemen. Wij vinden dat dit nooit het sociaal overleg kan vervangen.”

De Belgische minister van werk, Peter Vanvelthoven, zegde alvast toe dat België het initiatief wil nemen om de IAO-gedragscode voor multinationals te actualiseren. Verschillende multinationals, waaronder Coca Cola, hebben laten blijken dat ze de IAO-projecten rond kinderarbeid willen financieren. Dat roept heel wat vragen op bij de werknemersorganisaties die vrezen dat zo het evenwicht in deze driezijdige organisatie in het gedrang komt. Cortebeeck: “Deze discussie staat nog in de kinderschoenen. Er moet in elk geval een zeer transparant kader komen over wat er wel en niet kan.”