‘Openbare diplomatie’ dient anti-Amerikanisme van antwoord

Waarom haten ze ons? Die vraag wordt steeds meer gesteld op universiteiten, in denktanks en in de hoogste regionen van de macht in Washington. Verschillende opiniepeilingen, onder meer van het Pew Research Centre en Zogby International, gaven het antwoord al. Het buitenlandse beleid ligt aan de basis van de haat die de Verenigde Staten de laatste jaren oproepen in grote delen van de wereld. De invasie van Irak, de misbruiken in Abu Ghraib en Guantanamo en de steun van de VS aan Israël kwamen naar voor als redenen voor een anti-Amerikaanse houding, vooral bij moslims.

De Amerikaanse regering zoekt nu een antwoord in een betere communicatie. Getuige daarvan de nominatie van Karen Hughes, een persoonlijke vertrouwelinge van president George W. Bush, als onderminister voor Openbare Diplomatie. Haar taak wordt het om de merk Amerika beter te verkopen, vooral in de Arabische wereld. Een complexe opdracht gezien de sterk verschillende culturele, sociale, politieke en economische achtergrond van de massa’s die ze moet bewerken.

Openbare Diplomatie is het nieuwe buzzword in diplomatenkringen. De University of Southern California (USC) in Los Angeles begint volgende maand met een nieuw programma om Amerikaanse diplomaten te leren hoe ze moeten omgaan met andere culturen. De Master’s Degree in Public Diplomacy is de eerste opleiding in zijn soort. Vanaf de herfst van 2006 wordt het een tweejarige masteropleiding.

Het programma moet meer professionalisme bieden aan de Amerikaanse inspanningen om ‘hearts and minds’ van buitenlanders te winnen. Professor Nicholas J. Cull, die het programma leidt, vindt dat diplomaten, ministers en regeringsleiders meer moeite moeten doen om de culturele context in te schatten. Als je communiceert met een andere cultuur moet je er niet van uitgaan dat je boodschap overkomt. Het heeft bijvoorbeeld geen zin dat Bush zich excuseert tegenover de Arabische wereld door gewoon ‘sorry’ te zeggen. Een arabier neemt een excuus pas serieus als je erbij zegt ‘en ik vraag je om me te vergeven’.

Volgens Cull is er een probleem met de Amerikaanse diplomatie in het Midden-Oosten. Een goede respons is om te tonen dat er binnen de VS een debat gevoerd wordt over het buitenlandse beleid. De Arabische wereld zou moeten begrijpen dat er veel mensen zijn in de VS die bijvoorbeeld het Israël-beleid afkeuren. (MM)