Opnieuw geweld tegen religieuze minderheden in Indonesië

Gisteren hebben een paar honderd radicale moslims in Java een rechtbank bestormd en twee kerken in brand gestoken. Zo protesteerden ze tegen de volgens hen te milde straf die een christen kreeg nadat hij de islam had belasterd. Deze man, Antonius Richmond Bawegan, kreeg een gevangenisstraf van vijf jaar voor het verspreiden van boeken en pamfletten die haat rond de islam propageren.

De amokmakers wilden kennelijk dat de beschuldigde de doodstraf kreeg. Het geweld begon voor een rechtbank in Java waar de bewuste rechtszaak liep en het verspreidde zich naar de nabije omgeving. De meute gooide met stenen en stak verschillende voertuigen in brand. Sommige betogers werden gearresteerd door de politie, maar die was niet talrijk genoeg om de geweldplegingen te stoppen.

De laatste moslimprofeet

Het lijkt er op dat de regering aanvallen zoals deze op religieuze minderheden gedoogt. Videobeelden van doodgefolterde sekteleden in Indonesië gingen maandag al de wereld rond. Extremistische moslims doodden toen drie leden van de islamitische sekte Ahmadiyah. Op de beelden is te zien hoe halfnaakte sekteleden voor hun huis worden gestenigd en geslagen tot de dood. De politie staat er bij zonder in te grijpen.

President Susili Bambang Yudhoyono heeft het incident veroordeeld. Maar hij verdedigde wel een wet uit 2008 die Ahmadiyah verbiedt haar geloof te belijden en die door de radicalen gebruikt wordt om hun daden te rechtvaardigen. De religie van Ahmadiyah is gebaseerd op het idee dat hun stichter, Mirza Ghulam Ahmad, de laatste moslimprofeet was en niet Mohammed.

De sekte vraagt nu bescherming van de overheid. Die heeft soortgelijke aanvragen in het verleden steeds geweigerd. Volgens critici wil de president geen positie innemen tegen extremistische moslimgroeperingen uit angst voor hun rijke en militair sterke aanhangers. Ook de steun van de weliswaar kleine, maar invloedrijke islamitische politieke partijen is van groot belang voor de overheid.

Religieuze harmonie

Het debat over religieuze vrijheid in Indonesië zal ongetwijfeld sterk aangewakkerd worden. Vorig jaar wilde de constitutionele rechtbank de wet rond godslastering niet verwerpen. Volgens haar is de wet van groot belang voor religieuze harmonie en vormt hij geen bedreiging voor de vrijheid van religie. Volgens mensenrechtenorganisaties zou de wet de niet-erkende godsdiensten discrimineren. En van de zes erkende godsdiensten zou vooral de meest dominante, de islam, verdedigd worden.

Mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch maant de Indonesische overheid aan de video van de aanval op de Ahmadiyah-leden goed te analyseren om overtreders te kunnen oppakken. Volgens de organisatie moet er een uitgebreid onderzoek komen om het passieve gedrag van de politie te verklaren. President Yudhoyono heeft al een speciaal onderzoek ingesteld en zware straffen beloofd. Hij zei ook dat grote organisaties die geweld plegen of aanmoedigen, ontbonden moeten worden. Volgens minister van wetgeving en mensenrechten, Patrialis Akbar, is dat geen makkelijke taak omdat de meeste van die organisaties niet officieel geregistreerd zijn.

Gedwongen huwelijken

Human Rights Watch had het land in december trouwens al aangemaand om in de conservatieve provincie Aceh de Sharia-wetten af te schaffen. Die wetten zouden in strijd zijn met de Indonesische nationale wetten en de grondwet. Bovendien zouden er mensenrechten geschonden worden zoals die op vrije meningsuiting, religieuze vrijheid en privacy.

Een van de gecontesteerde wetten is de khalwat, waarbij intieme omgang tussen niet-gerelateerde leden van het andere geslacht verboden is. Vorig jaar overtraden meer dan 800 mensen, en daarbij ook kinderen, deze wet. De straffen omvatten stokslagen en boetes en in veel gevallen volgt er op de overtreding een gedwongen huwelijk. De Sharia veroorzaakte ook een fikse stijging van het aantal geweldplegingen door autoriteiten. Pijnlijke situaties die de overheid dus nog steeds tolereert. Mensenrechtenorganisaties hopen nu dat de recente gebeurtenissen ervoor zorgen dat de overheid een humaner beleid gaat voeren.