Oscarnominaties onverhoopte meevaller voor filmmakers south ofthe border

Frida werd genomineerd in de categorieën beste actrice (Salma Hayek),
beste kostuumontwerp, beste decor, beste muziek en beste maquillage. Y tu
mamá también komt in aanmerking voor het beste originele script en El
crimen del padre Amaro voor de Oscar voor de beste buitenlandse film. De
drie films hebben met elkaar gemeen dat ze in eigen land op heel wat kritiek
stuitten, maar bijzonder positief werden onthaald eens ze op het witte doek
werden vertoond.

De Mexicaanse filmmakers zwellen van trots en terecht, want ze hebben voor
een primeur gezorgd: een stortvloed van nominaties en lofbetuigingen uit
Hollywood, zo zegt filmcriticus Gustavo Garcia. Hij betwijfelt of een van
de films ook een Oscar zal winnen, maar beschouwt de nominaties als een
flinke hap zuurstof voor de nationale filmindustrie.

De Mexicaanse film lag in 1995 nog op apegapen en ging in het laatste
decennium
door een diepe crisis bij gebrek aan financiële middelen. Zoals in andere
ontwikkelingslanden moest er worden opgebokst tegen de concurrentie uit de
Verenigde Staten, maar enkele getalenteerde regisseurs en acteurs slaagden
erin een niche van de filmmarkt te veroveren. Ze leverden opwindend werk af
dat op internationale filmfestivals de aandacht trok en geregeld in de
prijzen viel. Meevallende opbrengsten trokken de aandacht van producenten
die geld meebrachten voor nieuwe projecten.

Ook Salma Hayek ,hoofdrolspeelster en producente van Frida vindt acht
nominaties voortreffelijk. De Mexicaanse begon haar carrière in
reclamespots voor cosmeticaproducten en was eerder te zien in Desperado
(1995) en From Dusk till Dawn van de Mexicaanse regisseur Roberto
Rodriguez, in El coronel no tiene quien le escriba (1999) van Arturo
Ripstein, Wild wild west (1999) van Barry Sonnenfeld en Traffic (2000)
van Stephen Soderbergh. Intussen produceert ze zelf films en is ze een
gerespecteerd figuur in de Californische filmindustrie.

Mexicaanse critici en historici waren bijzonder hard voor haar film Frida,
omdat die het leven van schilderes Frida Kahlo zou verdraaien en
karikaturiseren. Kahlo, door geschiedschrijvers omschreven als surrealiste,
lesbienne, masochiste en communiste, stierf een halve eeuw geleden en was de
echtgenote van de bekende Mexicaanse muurschilder Diego Rivera. Hayek riep
de geschiedkundigen op haar film minder streng aan de historische
werkelijkheid te toetsen, en na de Oscarnominaties is de kritiek zo goed als
verstomd.

Ook in Y tu mamá también komt Hayek om het hoekje kijken, zij het als
inspiratiebron voor de erotische fantasie voor de twee jongelingen die de
hoofdrol spelen in deze roadmovie van Alfonso Cuarón. Het verhaal gaat over
de avonturen en amoureuze verwikkelingen van een vrouw in de dertig die met
de twee adolescenten op een geïmproviseerde vakantie vertrekt naar een
paradijselijk geheim strand aan de Stille Oceaan. Omwille van de weinig
verhullende erotische scènes werd de film in Mexico verboden voor jongeren
onder de achttien, wat de nieuwsgierigheid van het bioscooppubliek uiteraard
aanscherpte.

Iets gelijkaardig geldt voor El crimen del padro Amaro van regisseur
Carlos Carrera, het verhaal over een priester die een vrouw zwanger maakt.
De prent werd verketterd door de katholieke Kerk en conservatieve
organisaties, die de overheid bezwoeren de film te verbieden. Ook in andere
Latijns-Amerikaanse landen en enkele steden in de Verenigde Staten schopte
de film schandaal, wat de bioscoopkassa’s extra deed rinkelen.

Helemaal onverwacht komen de Oscarnominaties niet, want de drie films vielen
eerder al in de prijzen. Het American Film Institute noemde
Frida een van de tien beste films van het afgelopen jaar en de
organisaties van filmcritici in Los Angeles, New York en Boston verkozen Y
tu Mamá Tambièn tot beste buitenlandse film van 2002. El crimen del padre
Amaro werd door de Amerikaanse National Board of Review tot een van de
beste tien buitenlandse films in 2002 verkozen.