Pentagon bevestigt rol als 'globocop'

Het Pentagon maakte het strategisch document vrijdag bekend. Het telt amper 24 pagina’s, maar het tekent het kader uit voor de zogenaamde ‘Quadrennial Defense Review’, een vierjaarlijkse evaluatie van de militaire behoeften. De Nationale Defensiestrategie vormt de blauwdruk van de transformatie die het Amerikaanse leger de komende vijf tot tien jaar zal doormaken.

Ondanks het feit dat de bondgenoten deze keer mee mogen brainstromen over de Quadrennial Defense Review, legt de Defensiestrategie in vergelijking met van september 2002 veel meer nadruk op Washingtons onafhankelijkheid en ongenaakbare militaire dominantie in het buitenland, vooral in Eurazië.

Opvallend: het document maakt geen melding van de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (Navo). De notie van een permanent en collectief bondgenootschap wordt vervangen door vrijblijvende samenwerkingsverbanden. Er is sprake van traditionele bondgenoten, partners of coalities van bereidwillige landen. De Navo is zowat verdwenen in de strategie, bevestigt Loren Thompson, een militaire analist van het Lexington Institute.

Ook van de VN en de Veiligheidsraad (het belangrijkste multilaterale instrument voor vredeshandhaving) is geen sprake. De Nationale Defensiestrategie van het Pentagon staat argwanend tegen de multinationale instellingen en vijandig tegen de internationale rechtspraak. Onder de sectie ‘kwetsbaarheden’ worden het Internationaal Strafhof en niet nader genoemde internationale organisaties zelfs op één lijn geplaatst met het terrorisme. Onze sterkte als natie zal voortdurend belaagd worden door zij die de strategie van de zwakken hanteren door gebruik te maken van internationale fora, rechtszaken en terrorisme.

Admiraal William Sullivan, onderdirecteur van het planbureau van de Chefs van Staven, parafraseert: Landen die onze doelstellingen niet delen, kunnen internationale fora gebruiken om ons te hinderen. Dat staat er in die paragraaf.

Uittredend onderminister van Defensie Douglas Feith, maakte deze week nog eens duidelijk dat Washington zich hevig zal blijven verzetten tegen het Internationaal Strafhof in Den Haag. Dat geeft aanleiding tot rechtszaken die het buitenlands beleid (van de VS) criminaliseren en tot vervolgingen om druk uit te oefenen op Amerikaanse beleidsmakers.

Het Pentagon stelt onomwonden dat het alle internationale verdragen zal verwerpen of bestrijden die ingaan tegen de Amerikaanse belangen. Internationale verdragen moeten grotere operationele flexibiliteit (van het Amerikaanse leger) toelaten. Ze moeten een snelle ontplooiing van Amerikaanse en coalitietroepen niet in de weg staan maar helpen.

De strategie herhaalt ten slotte de doctrine van de preventieve aanval als er een potentieel catastrofale aanval dreigt tegen de VS, hun bondgenoten of hun belangen. Washington zal ook niet aarzelen om troepen te sturen naar andere landen die hun soevereine verantwoordelijkheid niet uitoefenen of die het principe van de soevereiniteit gebruiken om activiteiten te ontplooien die een enorme bedreiging vormen voor hun burgers, hun buurlanden of de rest van de internationale gemeenschap. De Amerikaanse actieradius moet ook gegarandeerd zijn in de ruimte, in cyberspace en in de internationale wateren en het luchtruim.

De Nationale Defensiestrategie draagt de handtekening van Defensieminister Donald Rumsfeld. De strategie is niet het eerste teken dat de VS hun engagement in de traditionele bondgenootschappen, in de multilaterale instellingen en in de internationale rechtspraak verder afbouwen.

Eerder deze maand benoemde president George W. Bush de superunilateralist John Bolton als ambassadeur bij de Verenigde Naties. Bolton is lid van de rechtse Federalist Society, een genootschap van rechters en advocaten die zich verzetten tegen alles wat naar internationale rechtspraak ruikt. De VS trokken zich enkele weken geleden ook terug uit het optioneel protocol van de Conventie van Wenen over het recht op consulaire bijstand. Dat protocol geeft mensen die in het buitenland gevangen worden gehouden, het recht op bezoek van iemand van het consulaat van hun land. (MM/PD)