“Poznan wordt mislukking door Bush”

IPS: Barack Obama heeft beloofd per jaar 15 miljard dollar te gaan investeren in alternatieve energiebronnen; hij heeft ook ambitieuze doelstellingen om de Amerikaanse CO2-uitstoot te verminderen. Is dat een eerste stap naar de ratificatie van het protocol van Kyoto door de VS?
Walden Bello: “Ik ben ervan overtuigd dat de regering-Obama het protocol zal laten ratificeren. Maar in Poznan worden de VS nog vertegenwoordigd door de uittredende regering. Die heeft zich altijd verzet tegen bindende reductieafspraken. Ik vrees dat Poznan daardoor geen positieve resultaten zal opleveren. 
Belangrijk is ook hoe ambitieus Obama zal blijken. Hoeveel zullen de VS onder zijn bewind over hebben voor het milieu? Het zou fataal zijn als Obama oor krijgt voor de redenering van de belangengroepen die zwaar op de huidige regering wegen. Die argumenteren nu dat de recessie het onmogelijk maakt prioriteit te geven aan de klimaatverandering.”
Volgens een VN-studie is de uitstoot van broeikasgassen in de industrielanden tussen 2000 en 2006 nog met 2,3 percent toegenomen, al schrijft het Protocol van Kyoto die landen voor de uitstoot in vergelijking met 1990 met 5,2 procent te verminderen. Waarom werkt die afspraak niet?
“Daarvoor zijn verschillende redenen. In de eerste plaats waren de doelstellingen van Kyoto relatief ambitieus. Ten tweede deden de VS niet mee, al waren ze lang de belangrijkste producent van broeikasgassen. Ze stelden meteen ook de legitimiteit van het protocol in vraag.
 
Het beleid van de regering-Bush heeft de klimaatverandering in belangrijke mate in de hand gewerkt. Als je dat als een milieudelict zou beschouwen en als dergelijke misdaden onder de rechtspraak van het Internationaal Strafhof zou vallen, zouden Bush en de leden van zijn regering berecht moeten worden.”
China en India stoten ook almaar meer broeikasgassen uit. Zij zeggen dat ze hun uitstoot maar zullen inperken nadat de industrielanden dat hebben gedaan. Moeten Europa en de VS het initiatief nemen?
“Het Noorden is historisch gezien de hoofdverantwoordelijke voor de toename van broeikasgassen in de atmosfeer. Het is dus alleen maar rechtvaardig dat de landen van het noorden de eerste stap zetten. Waarom zouden ontwikkelingslanden als India en China hun uitstoot moeten verminderen als de economische supermachten die de grote milieucrisissen hebben veroorzaakt, dat nog niet naar behoren doen?
Er is dus een onderhandelde oplossing in twee fasen nodig : eerst moet er een engagement komen van de VS en de andere rijke landen, en daarna moeten ook India, China en misschien ook Brazilië bindende reductienormen aanvaarden.”
De Wereldbank wordt ervan beschuldigd het internationale regime van uitstootrechten naar zijn hand te willen zetten. Dat systeem moet de uitstoot in het noorden omlaag halen en tegelijk de ontwikkelingslanden helpen. Welke rol moet de Wereldbank in dit verband spelen?
“De Wereldbank moet geen enkele rol spelen. De inbreng van de instelling heeft een negatief effect, zeker als je bedenkt dat ze veel meer investeert in oliewinning dan in alternatieve energiebronnen.
Het Milieuprogramma van de VN is het aangewezen instrument om initiatieven tegen de klimaatverandering te financieren. Het zou een ramp zijn als de Wereldbank die taak krijgt toegewezen. De Bank wordt gedomineerd door de rijke landen en hun banken, de instanties die de grootste fouten hebben gemaakt in de strijd tegen de klimaatverandering.”