Presidentskandidaten doen evenwichtsoefening

In de race om het presidentschap neemt het huidige staatshoofd, Megawati Sukarnoputri, het op tegen vice-president Hamzah Haz, parlementsvoorzitter Amien Rais, voormalig president Abdurrahman Wahid en twee gepensioneerde generaals: Susilo Bambang Yudhoyono en Wiranto. De peilingen geven voorlopig een ruime voorsprong aan de in de VS opgeleide oud-generaal Yudhoyono, op ruime afstand gevolgd door Megawati.

Megawati’s partij presteerde met 20 procent van de stemmen ondermaats bij de parlementsverkiezingen in april. De presidente – die net als de andere presidentskandidaten officieel moslim is, maar een wat meer seculier profiel heeft – krikte haar vooruitzichten echter gevoelig op door Hasyim Muzadi aan boord te halen als kandidaat-vice-president. Als de voorzitter van de 35 miljoen leden tellende moslimbeweging Nahdatul Ulama kleeft aan Hasyim maar een belangrijk nadeel: hij kan niet opschieten met Abdurrahman Wahid, bijgenaamd “Gus Dur”. De blinde ex-president is erg populair en heeft veel invloed binnen de moslimbeweging.

Gus Dur is zelf ook opnieuw kandidaat, met aan zijn zijde Marwah Daud Ibrahim, een politica uit de Golkar-partij van de autoritaire president Soehartu uit de jaren zestig. Mogelijk snoept Gus Dur Megawati een flink deel van de stemmen af, maar het is onduidelijk of de blinde man, die twee hartaanvallen overleefde, door de gezondheidstests zal geraken van de Indonesische Kiescommissie.

Geruchten doen de ronde dat Gus Dur wanneer hij niet slaagt de kandidatuur van zijn jongere broer Solahudin Wahid zal steunen, die als running mate optreedt voor presidentskandidaat en ex-generaal Wiranto. Wiranto heeft echter één groot probleem. Een rechter heeft op bevel van de VN een arrestatiebevel tegen hem uitgevaardigd wegens mensenrechtenschendingen in de voormalige Indonesische kolonie Oost-Timor.

De koploper in de peilingen is gewezen generaal Susilo Bambang Yudhoyono, waarschijnlijk ook de geprefereerde kandidaat van de Verenigde Staten. Hij wordt geflankeerd door de populaire zakenman Jusuf Kalla, afkomstig van het eiland Sulawesi. In de Indonesische politiek spelen naast het onderscheid tussen moslims en niet-moslims - 86 procent van de Indonesiërs zijn moslim - ook de scheidslijnen tussen Javaan of niet-Javaan en burger of militair een belangrijke rol..

De meeste waarnemers tippen op Megawati en Susilo als overwinnaars in de eerste ronde, met Wiranto als outsider. Wiranto heeft het voordeel dat hij zowel kan steunen op de Golkarpartij als op het partijapparaat van deNahdatul Ulama. Parlementsvoorzitter Amien Rais en vice-president Hamzah Haz zijn niet meteen kanshebbers. Hamzah en zijn vice, minister van transport Agum Gumelar, vervoegden als laatste duo de presidentschaprace toen bleek dat Megawati Hamzah niet opnieuw zou kiezen als runningmate.

De kans dat een kandidaat in juli al vijftig procent van de stemmen haalt is klein, wat een tweede stemronde in september waarschijnlijk maakt.