Ramadan brengt meer wapengekletter in Somalië

Yusuf Mohamed Siad, de veiligheidschef van de Somalische oppositiepartij Alliantie voor de Herbevrijding van Somalië (ARS), zei dat de geplande aanvallen “in overeenstemming zijn met de begeleiding van onze profeet Mohammed”. Hij verkondigde voorts op een persconferentie in de hoofdstad Mogadishu: “We zullen onze aanvallen verdubbelen tegen de Ethiopiërs en hun knechten van de Somalische regering totdat we ons land hebben gevrijwaard van de vijand van Allah.”
Hiermee zet hij zich op dezelfde lijn als hardliner Sheikh Aweys, die het staakt-het-vuren van juni tussen de regering en de ARS altijd heeft verworpen. Sheikh Aweys werd beschouwd als hoofd van de Unie van Islamitische Rechtbanken(UIC).
In het bestand van juni, ook gekend als de Djibouti Overeenkomst, werden de Ethiopische troepen 120 dagen gegeven om het land te verlaten. Dit is vanwege de ARS getekend door voorzitter Sheikh Sharif Sheikh Ahmed. Sheikh Ahmed is “nog steeds onze leider,” zei Siad, maar hij voelt zich duidelijk niet gebonden door het bestand. 

Burgers en hulpverleners

Burgers zijn de eerste slachtoffers in het hele conflict. Sinds eind vorig jaar zijn er in het land al meer dan 8000 burgers omgekomen. Ook hulpverleners worden geviseerd nadat Aden Hashi Ayro, wellicht de topman van Al Qaeda in Somalië, gedood werd bij in een luchtaanval door de Verenigde Staten op 1 mei. Ayro was de leider van de islamistische militante groep al-Shabaab, de gewapende vleugel van de Unie van Islamitische Rechtbanken (UIC).
Dit jaar zijn al meer dan 20 hulpverleners omgekomen bij het voortdurende geweld. Vele buitenlanders worden ook voor losgeld ontvoerd.
Ook het Ethiopische leger raakt betrokken bij incidenten. In augustus openden Ethiopische strijdkrachten tot driemaal toe het vuur op bussen met burgers. Minstens 30 en volgens sommige ooggetuigen zelfs meer dan 40 burgers lieten hierbij het leven.
In april heeft mensenrechtenorganisatie Amnesty International de Ethiopische strijdkrachten beschuldigd van zware mensenrechtenschendingen na een raid op een moskee in de hoofdstad in maart. Addis Abeba ontkent de aantijgingen.

3 miljoen hulpbehoevenden

Somalië heeft sinds 1991 met de val van dictator Mohamed Siad Barre geen effectieve centrale regering meer gehad. Na een langdurig vredesproces geleid door de Keniaanse regering werd Abdullahi Yusuf Ahmed in oktober 2004 gekozen als president van de federale overgangsregering (TFG) van Somalië.
In juni 2006 nam de UIC, een losse coalitie van geestelijken, zakenlieden en islamitische gerechtsmilities, de controle over Mogadishu over, die tot dan in handen was van krijgsheren. De UIC kreeg meer en meer grondgebied in handen en dreigden ook de TFG, die zich teruggetrokken hadden in Baidoa, een stad op 250 kilometer van Mogadishu, omver te werpen. In december 2006 grepen Ethiopische en TFG strijdkrachten in en dit resulteerde in de omverwerping van UIC als organisatie. Dit leidde niet tot verminderd geweld, de TFG krijgt nog steeds te maken met gewapend verzet, bij voorbeeld van al-Shabaab.
Een rapport van de Voedselzekerheid Analyse Eenheid (FSAU), ingezien door Reuters vorige week, geeft een beeld van het huidige Somalië: dit jaar een stijging van het aantal mensen dat humanitaire hulp nodig heeft met 77 procent tot meer dan 3,2 miljoen.
Deze crisis wordt veroorzaakt door een gebrek aan regen, stijgende voedselprijzen, inflatie en de ergste onveiligheidssituatie in het land sinds de vroege jaren 90. Hulpverleners spreken dan ook van de ergste humanitaire crisis in Afrika.