Rampenbestrijding is méér dan waarschuwingssysteem

Internationale alarmsystemen zijn het buzzword op de Conferentie voor de Reductie van Natuurrampen deze week in Japan. De donoren willen zich profileren met de financiering van een wereldwijd alarmsysteem voor natuurrampen. Tegen de achtergrond van de massale media-aandacht voor de gevolgen van de zeebeving van 26 december in Azië valt daar veel politieke eer mee te halen. Het systeem zou gebruik maken van een geavanceerde technologieën, zoals het systeem voor weersvoorspellingen op basis van satellieten waar India nu al gebruik van maakt.

De Verenigde Naties hebben woensdag beslist om er een nieuw VN-programma voor op te richten. Japan en de VS hebben al aangeboden om een deel van de 30 miljoen dollar te leveren die daarvoor nodig is. In eerste instantie zullen de VN een waarschuwingssysteem voor natuurrampen opzetten in het gebied van de Stille Oceaan. Dat moet tegen juli volgend jaar operationeel zijn, gezien de technologie die we nu hebben, zegt Patrico Bernal van de VN-dienst die de oprichting ervan coördineert.

Er is een overweldigende respons van de internationale gemeenschap voor een waarschuwingssysteem. Maar er is minder steun voor lokale programma’s die de gevolgen van rampen indijken, zegt Markhu Niskala, de secretaris-generaal van de Internationale Federatie van Rode Kruis- en Rode Halve Maan-verenigingen.

Volgens het Rode Kruis zijn programma’s die lokale gemeenschappen weerbaar maken tegen natuurrampen even belangrijk om mensenlevens te redden als technologische snufjes. Dergelijke programma’s maken de uitvoering van rampenplannen mogelijk, bijvoorbeeld via voorlichtingscampagnes op school en vorming van lokale ambtenaren en beleidsmakers.

Het waarschuwingssysteem kan maar één aspect zijn van de preventie van nieuwe humanitaire rampen, zegt Jonathan Rout van de Indiase ngo Churches Auxiliary for Social Action. Men lijkt te vergeten dat technologie alleen geen rampen kan voorkomen. Een waarschuwingssysteem moet aangevuld worden met inspanningen in lokale gemeenschappen.

Rampenpreventie is een ondergeschoven kind in ontwikkelingssamenwerking, zo stelt ook de Wereldbank in een rapport dat circuleert in de wandelgangen van de conferentie. Het temperen van natuurrampen is eerder een periodieke dan een constante behoefte, en daarom krijgen andere zaken vaak prioriteit (in ontwikkelingssamenwerking). Vooral als de aandacht van de internationale media verdwijnt en de noodhulp ter plaatse is. Acties en maatregelen die de impact van een volgende ramp kunnen verminderen moeten deel uitmaken van ontwikkelingssamenwerking, stelt de Wereldbank. (PD)