Rebellen ontwapenen mee

Begin deze week werd het ontwapeningsproces ingeluid door de symbolische verbranding van 300 wapens ingeleverd door de troepen van de verdreven president Charles Taylor. Op de ceremonie in Monrovia applaudisseerden regerings- en rebellenleiders, VN-personeel, diplomaten en gewone stervelingen voor de vlammen.

Met een ambitieus programma waarvoor de Verenigde Naties 15 miljoen dollar vrijmaken, moeten op een half jaar tijd 40.000 strijders omgeturnd worden tot vreedzame burgers. De eerste fase van het programma begint zondag. Op drie verschillende plaatsen - in een legerkazerne in Monrovia, een LURD-kamp in Tubmanburg, en de door de rebellenbeweging MODEL gecontroleerde havenstad Buchanan, worden kampementen voor ontwapening geopend.

De leiders van de drie partijen - leger en de rebellen van LURD en MODEL - moeten daar opdagen met elk 1.000 strijders die hun wapens willen indienen. In ruil krijgen ze een salaris waarmee ze zichzelf een burgerwoning kunnen aanschaffen. De VN bieden hun een opleiding en een tijdelijke tewerkstelling aan. De kindsoldaten worden vriendelijk uitgenodigd op de schoolbanken.

De speciale VN-gezant Jacques Paul Klein neemt de zaak waar in naam van de Kofi Annan. De belangrijkste protagonisten zijn echter Gyude Bryant, het hoofd van de voorlopige regering, Chea Doe, de voorzitter van de LURD-rebellen en MODEL-leider Thomas Nimely Yaya. Alle ogen zijn nu gericht op die twee groepen.

Vorige week dreigde de rebellen er nog mee om uit het proces te stappen als ze niet meer benoemingen kregen in de voorlopige regering en de overheidsbedrijven. Zowel LURD als MODEL koppelden die eis aan ontwapening, wat voor een golf van verontwaardiging zorgde. De LURD-rebellen lieten gisteren (woensdag) die eis vallen. We zullen onze wapens inleveren bij de start van de ontwapening, verklaarde LURD-woordvoerder Charles Bennie op een presconferentie. We hebben niet de intentie om het vredesproces te ondermijnen.

Een woordvoerder van de VN verklaarde gisteren dat ook de tweede rebellenbeweging zich aan het schema wil houden. Generaal Boi Blehjue Boi, de bevelvoerder van MODEL, heeft volgens woordvoerder Patrick Coker zowel zondag als woensdag zijn woord gegeven dat zijn troepen meedoen.

De vredestroepen van de VN zijn sinds oktober in het land om één van de bloedigste conflicten op het Afrikaanse continent te smoren. De burgeroorlog in Liberia is al 14 jaar aan de gang en heeft 200.000 levens geëist. In totaal gaan de VN 15.000 soldaten uit Rusland, China, Oekraïne, Bangladesh, Peru, Jordanië, de Filipijnen en andere landen ontplooien. Daarnaast worden 200 militaire waarnemers en een duizendtal agenten ingezet. De VN-missie voor Liberia (UNMIL) heeft een ‘Chapter seven-mandaat’, wat betekent dat ze geweld mogen gebruiken om de vrede te handhaven.