Regeringspartij zet de toon in Angolese verkiezingscampagne

De media in Angola vallen grotendeels onder staatscontrole. In de hoofdstad zijn enkele weekbladen en radiostations in privéhanden, maar weinig nieuws over de oppositie bereikt de provincies. Als gebaar naar de 14 partijen die bij de verkiezingen opkomen, geeft de overheid elke partij evenredige zendtijd op staatstelevisie en –radio. Maar de oppositie moet opboksen tegen een oneindig aantal uren zendtijd en massa’s krantenpagina’s die gewijd worden aan de successen van de regering. Nieuwe scholen, de verbetering van de watervoorziening, de bouw van een gezondheidscentrum en initiatieven inzake huisvesting: het wordt allemaal breed uitgesmeerd. Waar eindigt de partij en begint de regering, vraagt Jardo Muekalia, een woordvoerder van UNITA, zich af.
UNITA heeft samen met drie andere partijen de Nationale Kiescommissie (NEC) aangeschreven om haar bezorgdheid te uiten over de onevenwichtigheid in de media. “Je moet je ideeën en programma’s verkopen op basis waarvan het volk kan kiezen. Maar als de machthebbers weinig ideeën hebben maar wel alle middelen, ontwricht dat het principe van verkiezingen”, vindt Muekalia.

Incidenten

De Jornal de Angola probeerde woensdag de kritiek te weerleggen. De krant argumenteerde dat ze geen kant kiest en geen deel uitmaakt van de verkiezingscampagne. We schrijven gewoon meer over de MPLA dan over de oppositiepartijen omdat de MPLA een grotere campagne voert en op meer evenementen aanwezig was, klonk het.
Rafel Marques, onafhankelijke journalist en commentator in Luanda, doet die verdediging af als onzin. “Het is duidelijk dat de Jornal de Angola voor de MPLA werkt. De regeringspartij schakelt de staatsmedia massaal in om campagne te voeren.” Ook de internationale denktank Human Rights Watch is bezorgd. “Angolezen kunnen niet ongehinderd campagne voeren en als er nu niets verandert, zullen ze straks niet vrij kunnen stemmen.”
“Er is sprake van systematisch gebruik van geweld, zoals sporadische aanvallen van lokale MPLA-aanhangers op lokale UNITA-partijleden, hun bezittingen en partijsymbolen”, voegt een woordvoerster eraan toe. “Soms zijn hier traditionele autoriteiten en plaatselijke MPLA-leiders bij betrokken.”
De regeringspartij noemt de aantijgingen oneerlijk, maar UNITA heeft een handvol incidenten gemeld in Huambo, Lunda Norte en Huila, waar aanhangers in het ziekenhuis werden opgenomen na handgemeen met MPLA-groepen.

Aardbeving

“Het is duidelijk dat er in de provincies van het binnenland nog een bepaalde angst heerst, omdat daar behoorlijk wat intimidatie was”, zegt Muekalia. “Bovendien hebben regeringsfunctionarissen gezegd dat er een aardbeving door Angola zal gaan indien de MPLA de verkiezingen verliest.”
“Natuurlijk interpreteren mensen dit op verschillende manieren: zal het een schok veroorzaken in het land of enkel binnen de MPLA ?”, vraagt hij zich af.
“De mensen zullen stemmen op 5 september en het leven zal voortgaan. De zon zal opkomen zoals altijd, we zullen de resultaten afwachten en daarna nemen we gewoon ons leven terug op en wachten we op de volgende verkiezingen”, besluit Muekalia.
Dit zijn de eerste verkiezing in Angola in 16 jaar en slechts de tweede sedert de onafhankelijkheid van Portugal in 1975. De stembusgang in 1992 was de aanleiding voor een tweede fase van de Angolese burgeroorlog. Pas in 2002 werd een staakt-het-vuren getekend.