Respons op aids 50 keer trager dan hulp bij tsunami

Het Fonds voor de Strijd tegen Aids, Tbc en Malaria bevat na drie jaar 5,9 miljard dollar aan geld en beloftes, zo maakten de VN gisteren (dinsdag) bekend. Het fonds werd in 2001 opgericht om een kentering te forceren in de strijd tegen ziektes die elk jaar 6 miljoen mensen doden.

Stephen Lewis, de VN-speciale gezant voor hiv/aids in Afrika, kon niet anders dan de vergelijking met de tsunami te maken. Het verschil is dat het drie jaar - geen drie weken - geduurd heeft om dat in te zamelen. En dat om een ziekte te bestrijden die miljoenen mensenlevens verwoest.

De reactie op de tsunamiramp was enorm bevredigend, zegt Lewis. Maar ik denk dat het aanstootgevend is dat zes miljoen mensen op deze aarde sterven aan aids. Meer dan 4 miljoen daarvan wonen in Afrika. Ik gun Zuidoost Azië elke cent maar wat zegt de reactie op de tsunamiramp over de wereld? We tolereren de langzame dood van miljoenen mensen die met een medische behandeling gered zouden kunnen worden.

Jan Egeland, VN-vice-secretaris-generaal voor Humanitaire Zaken, denkt wel dat de overweldigende vrijgevigheid voor de tsunamiramp uiteindelijk ook naar Afrika zal uitdeinen. Hij wil later deze week een dramatische presentatie houden voor de VN-Veiligheidsraad om te tonen hoe we gefaald hebben in Afrika maar geslaagd zijn op de stranden van Azië. Toen de VN de internationale gemeenschap opriep om tegemoet te komen aan de humanitaire crisis in Darfur in Soedan heeft het vier maanden geduurd vooraleer belangrijke bijdragen binnenstroomden.

Ook Jeffrey Sachs, directeur van het VN-Millenniumproject, is kritisch over de dubbele standaarden van de donorgemeenschap. Terwijl de internationale gemeenschap gefocust is op de ramp in de Indische Oceaan blijft de wereld de stille tsunami van malariadoden over het hoofd zien. Elke maand sterven evenveel mensen aan malaria als in de hele tsunamiramp zijn omgekomen. Het dodental ten gevolge van de tsunami is intussen opgelopen tot meer dan een kwart miljoen. Sachs: Elke maand sterven 150.000 kinderen in Afrika, als het er al niet meer zijn, aan malaria, een ziekte die goed voorkomen en behandeld kan worden.

Volgens priester Gabriel Odima, voorzitter van het Africa Centrum voor Vrede en Democratie, is het enorm droevig dat de meeste Afrikaanse landen bijna vier decennia na de onafhankelijkheid nog steeds achterop zijn en dat het Westen geen serieuze of efficiënte beleidsinitiatieven heeft genomen om een einde te maken aan het lijden van het Afrikaanse volk. Volgens Odima zijn heel wat mensen in westerse hoofdsteden van mening dat jarenlang miljarden dollars aan Afrika zijn verspild zonder dat dat zichtbare veranderingen heeft opgeleverd.

De andere kant van het argument is dat het Westen maar weinig heeft ondernomen in termen van buitenlandse hulp aan Afrika, aldus Odima. Mijn indruk is dat het Westen aan de foute doelen geld heeft gegeven zonder aangepaste mechanismen te voorzien om de stroom van buitenlandse hulp aan Afrika te controleren. Volgens Sachs mogen corruptie en slecht beleid niet gebruikt worden als excuus om de ontwikkelingshulp aan Afrika niet in stand te houden of op te drijven. Het gaat erom de juiste stappen te zetten om er voor te zorgen dat het geschonken geld efficiënt gebruikt wordt. (KC/MM)