Salvadoraanse bendeleiders willen geweld in tien gemeenten bannen

In tien gemeenten, waarvan de namen nog niet zijn vrijgegeven, moeten bendeleden er zich toe verbinden geen misdaden meer te plegen en hun wapens in te leveren, als bewijs dat ze het echt menen. Het voorstel komt van de bemiddelaars in het pacificatieproces, ex-guerrillero Raúl Mijango en bisschop Fabio Colindres.

Zodra het plan in de tien gemeenten lukt, willen ze het uitbreiden naar de rest van het land.

Stap voor stap

Deze maand hebben de leiders van de twee grootste bendes, Barrio 18 en de Mara Salvatrucha (MS-13), het voorstel aanvaard. Nadien volgden ook kleinere groepen, zoals Máquina, Mao Mao en Mirada Locos.

“We willen elke illegale activiteit uitroeien en toenadering zoeken tot de gemeenschap”, zei Carlos Mojica, kopstuk van Barrio 18.

“We willen stap voor stap bereiken wat op grote schaal niet mogelijk is omdat andere sectoren daar nog niet klaar voor zijn”, zei Borromeo Henríquez, een van de leiders van de Mara Salvatrucha.

Bestand sinds maart

De Mara Salvatrucha en Barrio 18 lieten in maart weten dat ze een bestand waren overeengekomen.

De bendes zijn er mee voor verantwoordelijk dat El Salvador een van gewelddadigste landen ter wereld is.

Sinds het bestand is het aantal moorden in het land aanzienlijk gedaald: van veertien naar vijf tot zes per dag.

60.000 leden

El Salvador telde eind 2011 70 moorden per 100.000 inwoners, een van de hoogste cijfers ter wereld, en ver boven het Latijns-Amerikaanse gemiddelde van 30 moorden per 100.000 inwoners. Een belangrijk deel van dat geweld komt van de 29.000 leden van de Mara Salvatrucha en Barrio 18.

Het fenomeen van de jongerenbendes ontstond in de jaren tachtig, als gevolg van extreme armoede en marginalisering, en onder impuls van honderden Centraal-Amerikaanse jongeren die uit de Verenigde Staten waren gezet en daar dit soort gewelddadige bendes aan het werk hadden gezien.

De bendes gingen zich steeds meer met afpersing, ontvoeringen en drughandel bezighouden.

Nog altijd afpersing

Alle bendes samen tellen naar schatting 60.000 leden. Daarvan zitten er 10.000 in de gevangenis.

Het aantal moorden mag dan flink gedaald zijn sinds het bestand, de afpersingen, de belangrijkste bron van inkomsten voor de bendes, gaan nog altijd voort. In het nieuwe voorstel moet ook dat ophouden in de tien gemeenten die het geweld helemaal willen bannen.

De bemiddelaars vragen van de overheid aandacht voor de sociale re-integratie van de bendeleden. Het moet jongeren in staat stellen normale inkomsten te verwerven zodat ze minder snel geneigd zijn in de misdaad te hervallen.