'Shock and awe'-campagne rijt Vietnamese oorlogswonden open

De beelden van de bommenregen boven Bagdad maken in Vietnam veel emoties los - geen ander land weet beter wat het betekent dag in dag uit de geweldige vuurkracht van de Verenigde Staten te moeten trotseren. Vietnam kwam als overwinnaar uit de strijd, maar had daar wel meer dan tien jaar voor nodig: begin de jaren 60 waren er al Amerikaanse adviseurs actief in Vietnam, en het duurde tot 1975 tot de laatste Amerikaanse troepen het land verlieten.

In Vietnam luidden de Amerikaanse ordewoorden terreur en paniek, zegt generaal Nguyen An, een veteraan uit de oorlog tegen de VS. Volgens hem gingen de Amerikaanse planners ervan uit dat de zware bombardementen de vechtlust van hun Vietnamese tegenstanders zouden doen afbrokkelen. In 1969 dropten ze miljoenen tonnen bommen op de Ho Chi Minh Trail (het geheel van sluipwegen waarlangs de communistische troepen aan het front in het zuiden bevoorraad werden). Maar we overleefden het, vochten terug en trokken uiteindelijk aan het langst eind.

An gelooft dat Irak ook een kans maakt om de VS in het zand te doen bijten. Het is niet makkelijk om Saddam Hoessein met bommen om het leven te brengen. Als Saddam het overleeft, kunnen de Irakese troepen dat ook. Sommige Vietnamese veteranen denken dat de Amerikanen in Irak een nieuw Vietnam zullen beleven. Ze hebben hun oude tactiek van intimidatie weer bovengehaald, zegt An. Maar als er enkele tientallen Amerikaanse soldaten sneuvelen, krijgt president George W. Bush thuis grote problemen. Honderden doden zijn heel gewoon in een oorlog. Maar de Amerikanen zijn te gevoelig om die last te dragen. Voorlopig zijn de Amerikaanse verliezen in Irak wel niet te vergelijken met die in Vietnam - in de ergste jaren van de oorlog daar vielen daar meer dan 30.000 GI’s.

Andere Vietnamezen die de oorlog hebben meegemaakt, denken terug aan het onmenselijk lijden dat ermee gepaard ging. We kennen de pijn en het verlies die aangericht worden door een gewapend conflict, zegt Tran Dinh, een gepensioneerde leraar die deelnam aan één van de vele protestbetogingen in Hanoi. Daarom moeten we proberen de oorlog te doen stoppen. Dinh zegt dat hij meevoelt met de Irakese bevolking die een eenzijdige en onrechtvaardige oorlog kregen opgedrongen. Zo denken ook massaorganisaties als de Ho Chi Minh-Jongerenunie, de Vietnamese Vrouwenvereniging en de Vietnamese Vakbond erover - die organiseren overal in het land protesten tegen de oorlog.

Net als in andere landen zijn de tv-kijkers en krantenlezers in Vietnam gefascineerd door de verslaggeving over de oorlog. Kranten als Tuoi Tre (Jeugd), Thanh Nien (Jonge mensen) en Nguoi Lao Dong (De arbeider) drukken grote kaarten af waarop de posities van de Irakezen en de invasiemacht worden aangegeven en tactieken uit de doeken worden gedaan. Het openbare Vietnam News Agency heeft de oplage van zijn avondnieuwsbrief Tin Tuc (Nieuws) verhoogd, net als tijdens het wereldkampioenschap Voetbal in Zuid-Korea en Japan, de Zuidoost-Aziatische Spelen en de oorlog in Afghanistan. De krant Tuoi Tre heeft twee journalisten naar Amman gestuurd.