Solidariteitstaks vliegtickets gaat naar geneesmiddelen

Het geld komt in een nieuw fonds, UNITAID. Dinsdag werd het op de Algemene Vergadering van de VN voorgesteld. Het fonds is het resultaat van de Actie tegen Honger en Armoede die twee jaar geleden onder impuls van Brazilië in de Verenigde Naties werd gelanceerd. Een honderdtal landen beloofde op zoek te gaan naar alternatieve financieringsbronnen voor ontwikkelingshulp, bovenop hun normale budget. Vorig jaar hebben uiteindelijk 79 donorlanden de “Verklaring over Innovatieve Bronnen ter Financiering van de Ontwikkeling” ondertekend.

Eén idee dat snel ingang vond, was een “solidariteitstaks” op vliegtickets. Voorlopig hebben achttien landen aangekondigd dat ze zo een belasting zullen heffen. Chili is het eerste land dat daarmee twee jaar geleden is gestart. Frankrijk voerde de taks in juli in. President Jacques Chirac schat dat de belasting in het eerste jaar vijftien miljoen euro zal opbrengen, en 200 miljoen euro gespreid over de volgende vier jaar.

Noorwegen belooft het komende jaar 20 tot 25 miljoen dollar aan solidariteitstaksen. Groot-Brittannië voert geen extra heffing op vliegtuigtickets in. Brits minister van Internationale Samenwerking, Gareth Thomas, beloofde wel dat Londen zich voor een lange termijn zal engageren om extra ontwikkelingsgeld ter beschikking te stellen, te starten met twintig miljoen euro in 2007, tot zestig miljoen euro in 2010.

De VN willen het extra geld gebruiken voor de strijd tegen dodelijke ziektes als HIV, malaria en tuberculose die de ontwikkeling in veel arme landen in de weg staan. Wereldwijd hebben veertig miljoen mensen aids. Negen op de tien nieuwe HIV besmettingen komen voor in ontwikkelingslanden. Tuberculose maakt twee miljoen doden per jaar, waaronder 500.000 Afrikanen. En elke dertig seconden sterft in Afrika een kind aan malaria. In een eerste fase zal het nieuwe fonds UNITAID daarom focussen op de strijd tegen deze dodelijke ziektes.

Voormalig Amerikaanse president Bill Clinton, die met zijn Clinton Foundation een van de pioniers van het project is, zei dinsdag dat UNITAID rechtstreeks met de producenten van medicijnen zal onderhandelen over bulktransporten naar de ontwikkelingslanden, op basis van “groot volume, lage winstmarges en directe betaling”.

Op de Algemene Vergadering van de VN, waar het fonds dinsdag werd voorgesteld, riepen drie jongeren uit Afrika en Azië de internationale gemeenschap op om het fonds te spijzen door de “solidariteitstaks” te verplichten. Ook de president van Congo-Brazzaville, Dennis Sassou-Nguesso, vroeg uit naam van de Afrikaanse Unie aan alle leden van de Verenigde Naties om zich bij het project aan te sluiten.