Steeds meer verzet tegen waterkracht in Vietnam

De Dak Mi 4-centrale is met een gepland vermogen van 190 megawatt niet echt groot, maar het protest ertegen in de provincie Quang Nam en in de havenstad Da Nang klinkt behoorlijk luid. Voor het project wordt water uit de Vu Gia-rivier afgeleid naar de Thu Bon, een andere rivier in de streek. Tegenstanders vrezen dat de Vu Gia daardoor in de toekomst niet meer genoeg water naar Da Nang en naar andere laaggelegen gebieden zal voeren.
Een officieel verzoek vanuit Da Nang om de in 2007 begonnen werken aan de waterkrachtcentrale stil te leggen, werd in augustus door de regering in Hanoi verworpen. Het ministerie van Handel en Industrie heeft de investeerders nu wel gevraagd te berekenen hoeveel water de Vu Gia nog naar Da Nang zal voeren als de centrale in 2010 klaar is.

Honderden projecten

Er zijn nog meer dammen in Vietnam die protest oproepen. In de provincie Quang Nam alleen al worden 68 kleinschalige waterkrachtcentrales gepland. De bergachtige province Lao Cai heeft 21 centrales op stapel staan.
Ook andere regio’s proberen zoveel mogelijk stroom uit hun rivieren te halen. Sommige van de dammen die daarvoor worden gebouwd zijn gigantisch. De dam van Son La, in het noorden van Vietnam, moet een vermogen van 2700 megawatt kunnen opwekken. Andere centrales hebben dan weer een vermogen van amper 10 tot 30 megawatt.
Een probleem is dat de bouwers van kleinschalige waterkrachtcentrales geen milieueffectenrapport moeten voorleggen aan de regering. Ze moeten alleen de toestemming hebben van de gemeente waar de dam komt.
Niemand heeft ook een goed zicht op het cumulatieve effect van verscheidene dammen op één rivier. Droogteperiodes en de instroom van zeewater in laaggelegen gebieden kunnen het gevolg zijn.

Afhankelijkheid indammen

Maar de Vietnamese regering schuift de bezwaren opzij. Ze vindt dat Vietnam te zeer afhankelijk is van stroom uit aardolie en aardgas. Door de snelle economische groei neemt de vraag naar stroom ook almaar toe. De regering gaat ervan uit dat Vietnam de komende jaren elk jaar 15 procent meer elektriciteit nodig zal hebben. Ze wil daarom ook binnen vijf jaar een eerste kerncentrale in werking hebben. Tegen 2030 moet kernenergie 10 procent van de totale vraag dekken.
Investeren in waterkracht is een andere mogelijkheid om de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te verminderen. Maar volgens critici zijn waterkrachtcentrales niet altijd het goede antwoord op de stijgende vraag naar energie. Ze leveren vooral stroom in de regentijd, maar dan is de vraag naar stroom net lager, zegt Nguyen Quoc An, een assistent van de voorzitter van de Vietnamese Vereniging voor Energie. Kleine waterkrachtcentrales kunnen volgens hem ook maar een marginaal deel van de vraag dekken. En soms liggen ze domweg te ver van het stroomnet om een aansluiting rendabel te maken.