‘Stop de opvangcrisis!’

‘Momenteel zijn er in ons land 6000 asielzoekers die geen toewijzing hebben en dus geen ondersteuning krijgen. De meesten van hen komen dan ook op straat terecht. Daarbij komen nog eens 1200 personen die in een hotel verblijven, waar ze evenmin degelijke begeleid worden. Nu de winter voor de deur staat, moet deze situatie dringend aangepakt worden.’ Dat stelt Els Keytsman, directeur van Vluchtelingenwerk Vlaanderen.

Probleem treft verschillende actoren

Nina Henkens van het Centrum Algemeen Welzijnswerk De Terp uit Antwerpen vertelt hoe door de opvangcrisis verschillende (vaak jonge) asielzoekers wegtrekken uit Brussel richting Antwerpen. ‘Mensen weten dat er in Antwerpen OCMW’s zijn en hopen hier opgevangen te worden. Maar ook wij kunnen de toestroom niet aan. We zien mensen ziek, kwaad en zot worden door de situatie.’

Verschillende aanwezigen verklaarden dat de situatie ook zwaar doorweegt op de betrokken hulpverleners.In het Steunpunt Thuislozenzorg in Brussel moeten hulpverleners vaak een onmogelijke keuze maken, getuigt een medewerker. ‘Onze opvanglimiet is bereikt en dus zijn wij verplicht om ofwel een dakloze ofwel een asielzoeker onderdak te verlenen. Die situatie moet gestopt worden.’

Ook vakbondslid Jean René Olivier van CNE (la Centrale Nationale des Employes) herkent die situatie. ‘Werknemers in de hulpsector werken onder een constante druk en kunnen hun job niet meer fatsoenlijk uitvoeren. Doordat onder andere de wachttijden steeds langer worden, kunnen zij de situatie amper nog de baas.’

Cécile Ghymers, een advocate, getuigt hoe de juridische ondersteuning van slachtoffers niet het gewenste doel behaalt. ‘Hoewel alle wetten bestaan, worden die nauwelijks nageleefd. Dat maakt dat advocaten voortdurend moeten procederen over fundamentele rechten, terwijl ze zich eigenlijk zouden moeten toeleggen op de echte asieldossiers en niet op zaken zoals het recht op een verblijfplaats. Het is dringend tijd dat de opvangcrisis stopt!’

Nood aan een spreidingsplan

Om het opvangtekort aan te pakken heeft Vluchtelingenwerk Vlaanderen enkele doelstellingen. ‘Op korte termijn willen wij de uitvoering van een spreidingsplan waarbij asielzoekers in procedure – die al lang in een opvangstructuur verblijven – volgens bepaalde parameters en criteria toegewezen worden aan gemeentes die hen verder moeten ondersteunen. Zo komen nieuwe plaatsen vrij voor mensen die nu op straat of in de hotels zitten’, legt Els Keytsman uit.

‘Op lange termijn willen we een structurele verandering zien waardoor het opvangnetwerk versterkt wordt en zodoende beter resistent is tegen pieken en dalen.’

Met deze doelstellingen trok Vluchtelingenwerk Vlaanderen en haar Franstalige zusterorganisatie CIRÉ naar de eerste minister Yves Leterme. Isabelle Poppe, diensthoofd Beleid bij Vluchtelingenwerk Vlaanderen, vertelt wat die ontmoeting opbracht.

‘Onze delegatie werd ontvangen door de kabinetchef en een medewerker van minister Leterme. Er was ook medewerker van Melchior Wathelet (Staatssecretaris voor Begroting, Migratie en asielbeleid, Gezinsbeleid en de Federale Culturele Instellingen) en van Philippe Courard (Staatssecretaris voor Maatschappelijke Integratie en Armoedebestrijding ). In tegenstelling tot een paar maand geleden – toen we te horen kregen dat er geen ploeg was – was er nu dus een duidelijke samenwerking met verschillende actoren en dat verheugt ons.’

‘Jammer genoeg is gebleken dat die groep nog steeds vasthoudt aan oude recepten. Men gaf toe dat de 2000 plaatsen op de militaire sites en de 2000 plaatsen in de lokale centra niet voldoende zijn, maar voorlopig werd enkel beloofd dat er geregelde evaluaties zullen plaatsvinden. Ook onze vraag voor de onmiddellijke toepassing van het spreidingsplan blijft onbeantwoord.’