Taiwan tussen China en de Heilige Stoel - analyse

Vaticaanstad is het enige Europese land dat nog steeds Taiwan erkent als officiële gesprekspartner in plaats van de Volksrepubliek China. En daar wil China maar wat graag verandering in brengen. De hereniging met de ‘afvallige provincie’ Taiwan zou namelijk de vervulling van haar heilige patriottische missie betekenen.

De zegen van het Vaticaan komt echter met een prijs. Een prijs die China nog niet bereid is te betalen. Religie kan een gevaarlijk alternatief vormen voor het communisme. Zeker nu Peking te kampen heeft met politieke instabiliteit en het verval van de traditionele waarden.

“Jarenlang is de overheid erin geslaagd opkomende politieke krachten te onderdrukken”, zegt een Westerse priester in Peking die anoniem wenst te blijven. “De democratiseringsbeweging was slechts een kort leven beschoren en is nu nergens meer te bespeuren. En de spirituele beweging Falun Gong leeft gedwongen ondergedoken.”

De rol die het Vaticaan en de Katholieke Kerk speelden bij de val van de communistische regimes in Oost-Europa, ligt in Peking nog vers in het geheugen. Er leven naar schatting twaalf miljoen katholieken in China. Ze behoren tot twee concurrerende structuren: de door de overheid getolereerde Chinees Katholiek Patriottische Organisatie (CKPO) en een ondergrondse kerk die trouw zweert aan de Heilige Stoel. De CKPO erkent de paus alleen maar als een spiritueel leider.

De wijding van de nieuwe paus Benedictus XVI vorig jaar deed de hoop rijzen dat voor het eerst sinds Mao Zedong in 1951 de pauselijke missie uit China verbande, er opnieuw officiële banden kunnen gesmeed worden.

Door het aanstellen van twee bisschoppen zonder pauselijke zegen een aantal weken geleden, gooide China echter weer olie op het vuur. Het Vaticaan veroordeelde de daad als een zware schending van de religieuze vrijheid en een onaanvaardbare daad van inmenging. De CKPO is het daar niet mee eens. “De bisschoppen zijn op een democratische manier door priesters verkozen”, zegt Liu Bainian van de CKPO.

Vorige week nog gaf de staatsgeleide kerk aan dat de religieuze geschillen pas opgelost kunnen worden wanneer Vaticaanstad China erkent als diplomatieke partner. (S/PD)