"Te weinig steun voor ontwapening Oegandese rebellen"

David Sullivan, onderzoeksdirecteur van het Enough Project, zegt dat de Oegandese regering een duidelijk en samenhangend plan nodig heeft om de LRA-strijders te helpen terugkeren naar de samenleving. “Het probleem is dat er geen overkoepelende strategie is die de strijders ertoe aanzet om hun wapens neer te leggen. Sommige beslissingen en daden van het leger en de regering van Oeganda ontmoedigen strijders zelfs om naar huis terug te keren.”

“Ontsnappen uit het LRA is zeer moeilijk. Als ze ontsnappen, worden ze gestraft. Thuis wacht hen een reeks obstakels. Zo worden ze vaak onder druk gezet om bij het Oegandese leger te gaan vechten tegen het LRA zonder training of loon.”

Amnestie

Het tweede probleem, zegt Sullivan, is dat de amnestiewetten niet worden nageleefd. “Tegen de wet in worden sommige LRA-leden die zich hebben overgegeven, nu voor de rechter gebracht in Oeganda. Dat geeft een verkeerd signaal naar de mensen op het terrein, naar degenen die we proberen te overtuigen zich ook over te geven.”
Het LRA, dat geleid wordt door Joseph Kony, is afkomstig uit het noorden van Oeganda. Het moest zich terugtrekken uit de naburige landen Congo, Soedan en de Centraal-Afrikaanse Republiek.
Volgens recente schattingen tellen de rebellen nog ongeveer vierhonderd leden; een derde bestaat uit kinderen.
Vorig jaar voerden de Verenigde Staten de inspanningen op om de groep uit te schakelen, via een nieuwe wet, de LRA and Northern Uganda Recovery Act. Niettemin blijven de rebellen burgers ontvoeren en doden in Centraal-Afrika, zegt het Enough Project.

Goedkopere opties

Ledio Cakaj, onderzoeker in Oeganda van het Enough Project en auteur van het rapport, zegt dat te weinig geprobeerd is om “minder glamoureuze en goedkopere opties” uit te proberen, zoals het aanmoedigen van desertie en het aanknopen van onderhandelingen met officieren van het tussenniveau.
De trend om voormalige LRA-soldaten het leger in te dwingen, bemoeilijkt de zaken. “Het is onethisch voormalige strijders onder druk te zetten om in dezelfde jungle te vechten waar ze jaren hebben proberen uit weg te geraken. Bovendien zijn de meesten, zo niet allen, destijds ontvoerd door het LRA: als je hen nu opnieuw dwingt te vechten, betekent dat eigenlijk dat ze weer ontvoerd worden. Het is ook onwettig om strijders zonder training en loon in te lijven in het Oegandese leger. Het leger buit op die manier jongeren uit die vroeger al zijn uitgebuit.”

Leven opbouwen

Om de rebellen te helpen ontwapenen werkt het Enough Project samen met organisaties zoals de Grassroots Reconciliation Group,  die programma’s voor voormalige LRA-soldaten heeft in het noorden van Oeganda. Volgens Sasha Lezhnev, directeur van de Grassroots Reconciliation Group, kunnen voormalige rebellen hun leven opnieuw opbouwen, op voorwaarde dat de gemeenschap en de regering hun poging steunen.

“De meesten dromen ervan een kleine zaak op te starten en een gezin te hebben”, zegt Lezhnev. “Velen van hen doen aan landbouw, gemeenschappelijke landbouw is een belangrijke activiteit, ze zijn echt geïnteresseerd in langetermijnoogsten. Verschillende beginnen ook meer arbeidsintensief werk. Maar velen hebben geen startkapitaal, zijn analfabeet of missen basisvaardigheden om een zaak te beginnen.”