Tegen 2025 hebben 230 miljoen Afrikanen watergebrek

De cijfers werden voorgesteld tijdens de tweedaagse Water Management Africa 2007 conferentie deze week in de Zuid-Afrikaanse hoofdstad Pretoria door Ahmed Nejjar van het regionale Afrikabureau van de Wereldgezondheidsorganisatie.
Diverse andere milieudeskundigen getuigden er over verminderde regenval en ernstige droogte als tekenen van klimaatverandering. Ze voorspellen meer extreme toestanden. Naar schatting gebruikt meer dan driekwart van de Afrikanen grondwater als voornaamste drinkwaterbron en daarmee in de problemen raken.
Een voorbeeld is de Limpopo-rivier die door Zuid-Afrika en Zimbabwe stroomt en haar naam geeft aan de gelijknamige Zuid-Afrikaanse provincie met acht miljoen inwoners. De meerderheid daarvan is afhankelijk van het grondwater dat door deze rivier wordt gevoed.
“Ik was begin april in Limpopo en het water stond laag. April zou het einde van het regenseizoen moeten zijn met hoge waterstanden”, zegt Marius Classen, hoofd watervoorziening van de Raad voor Wetenschappelijk en Industrieel Onderzoek (CSIR), een onderzoekorganisatie van de Zuid-Afrikaanse overheid in Pretoria.
“We hadden goede regens in de regio, maar die verdwijnen nu”, zegt ook Kevin Scott, onderzoeker aan het Zuid-Afrikaanse Instituut voor Landbouwingenieurwetenschappen. “We moeten samenwerken en een gezamenlijke visie ontwikkelen.”
Niet iedereen is het altijd eens over oorzaak en gevolg. Het waterniveau van het grootste zoetwatermeer van Afrika, het Victoriameer, is het afgelopen decennium gedaald. Sommigen wetenschappers wijten ook dat aan klimaatverandering, maar anderen schuiven de schuld op een beslissing om water uit het meer af te leiden naar een nieuwe dam. Kenia, Uganda en Tanzania halen alledrie water uit het meer.
De gevolgen van waterproblemen reiken verder dan je op het eerste zicht zou denken. Het conflict in het Sudanese Darfur gaat deels over natuurlijk rijkdommen waaronder water. In Zimbabwe verergeren milieuproblemen als droogte de politieke problemen. Samen zorgden ze ervoor dat de afgelopen jaar naar schatting al drie miljoen Zimbabwanen migreerden naar Zuid-Afrika, Botswana en Zambia, zeggen mensenrechtengroepen.

Zuid-Afrika op goede weg

Afrika probeert zich voor te bereiden, door regenwater op te vangen en door wetenschappers aan te zetten technologische oplossingen te bedenken. Zuid-Afrika, een van de landen met waterschaarste, laat weten dat het sinds het einde van de apartheid in 1994 zo’n 14 miljoen mensen minimale watervoorziening heeft gegeven en nog eens meer dan 1,8 miljoen sanitaire voorzieningen. In het totaal heeft nu 67 procent van de bevolking toegang tot gratis drinkwater en is het land daarmee goed op weg de millenniumdoelstelling terzake te halen.