Thailand voor nieuw hoofdstuk in politieke machtsstrijd

Door de val van de regering-Somchai is de spanning in Bangkok afgenomen. De tegenstanders van de regering hebben een einde gemaakt aan de bezetting van de grote luchthavens in Bangkok. De eerste vliegtuigen uit andere delen van Thailand zijn al geland. Internationale vluchten zouden donderdag weer hernemen. De blokkade heeft 300.000 toeristen doen stranden en het land miljoenen gekost.

Nieuwe ronde

Maar het conflict is waarschijnlijk nog niet voorbij. Ex-premier Somchai, die door de uitspraak van het Grondwettelijk Hof samen met veel van zijn partijgenoten vijf jaar lang niet meer aan politiek mag doen, heeft al verklaard dat zijn bondgenoten een overgangsregering zullen oprichten, met een nieuwe premier. Daarover zou eventueel al op 8 december kunnen worden gestemd.

De Volksalliantie voor Democratie, de beweging die het protest tegen de regering coördineerde, heeft al aangegeven dat ze dan weer in actie komt. “We keren terug als er een nieuwe marionettenregering komt of als iemand de grondwet of de wet probeert te veranderen om politici wit te wassen”, verklaarde Sondhi Limthongkul, een van de leiders van de protesten. De Volksalliantie beschouwde Somchai als een marionet van Thaksin Shinawatra, de voormalige Thaise premier die nu in ballingschap in Groot-Brittannië verblijft. Thaksin, de schoonbroer van Somchai, is in Thailand veroordeeld wegens corruptie maar is er nog altijd erg populair.  

De negenkoppige rechtbank die de regerende Volksmachtpartij buiten de wet stelde, is een creatie van de militaire junta die in september 2006 de macht greep in Thailand. Dat gebeurde nadat premier Thaksin met steeds meer protest kreeg af te rekenen uit de middenklasse en van royalisten, dezelfde groepen die ook de regering-Somchai het leven zuur maakten. In december 2007 lieten de militairen weer verkiezingen toe, en die werden overtuigend gewonnen door de Volksmachtpartij, de partij die de politieke erfenis van Thaksin beheert.

We keren terug als er een nieuwe marionettenregering komt of als iemand de grondwet of de wet probeert te veranderen om politici wit te wassen.

Meerderheid buitenspel

De Volksmachtpartij kan op veel steun rekenen onder de arme bewoners van het platteland, de grootste kiezersgroep. Het was Thaksin die deze mensen voor het eerst als politieke doelgroep begon te bespelen. Ze reageren dan ook steeds feller op de pogingen van de Volksalliantie om de politici die zij aan de macht hebben gebracht, van het toneel te doen verdwijnen.

De Volksalliantie pleit voor politieke hervormingen die verkiezingen minder belangrijk zouden maken en lijkt ook niet rouwig te zullen zijn als er een nieuwe militaire coup komt. Tegenover de macht van het getal zet de conservatieve beweging goede relaties met de instellingen. De volgehouden protestacties van de Volksalliantie rond de zetel van de regering en in de luchthavens waren maar mogelijk doordat het leger niet ingreep en doordat de administratieve rechtbanken mild bleven bij het geweld dat sommige betogers pleegden.

Een en ander jutte de aanhangers van de Volksmachtpartij steeds meer op. De uitspraak van het Grondwettelijk Hof heeft nu nog meer olie op de vlammen gegoten. Het kamp van de Volksmachtpartij vindt dat de partijen die buiten de wet zijn gesteld, niet behoorlijk de kans hebben gekregen zich te verdedigen.

Chaturon Chaisaeng, een regeringslid onder de voormalige premier Thaksin, verklaarde voor een burgeroorlog te vrezen als de Volksalliantie erin slaagt Thailand een niet-verkozen regering op te dringen.