Thaise bergvolkeren ruilen ‘authentieke’ geloofsvormen in voor Christus

De sjamaan wordt een beetje triest als hij eraan denkt hoelang hij nog de
geschikte plaats voor een nieuw bamboehuis mag aanwijzen of het ritueel voor de rijstoogst uitvoeren. “Om een goede Akha te zijn, moet je alle rituelen volgen”, zegt Ake. Zijn volksgenoten in het naburige dorp denken daar anders over. Ze zingen zondag uitgelaten in de kerk onder begeleiding van twee gitaren en luisteren naar de vurige preken van de jonge priesters.

De 41-jarige Mi Pa trad onlangs toe tot een baptistenkerk en doet nu niet
meer mee met de oude rituelen: de schommelceremonie, de bouw van een poort
voor de geesten en de oogstfeesten. “De priester heeft ons gevraagd geen
geesten meer te vereren”, zegt ze, “maar nu hebben we Kerstmis. Dan viert
het heel dorp feest”.

Christelijke missionarissen, vooral protestanten uit de Verenigde Staten,
zij er in de voorbije veertig jaar in geslaagd de helft van de dorpen in het berggebied te bekeren. De trend begint ook de toeristengidsen in Chiang Rai zorgen te baren. “De toeristen willen een authentiek dorp zien met de
typische stammencultuur. Wanneer ze een kerk tegenkomen, zijn ze niet blij.
Een Akha-dorp ziet er helemaal anders uit na de komst van het christendom”,
zegt Charlie Keereekshamsuk, die al zes jaar toeristen rondleidt.

“Toeristen zijn geschokt door de aanblik van mensen die een religie krijgen
opgedrongen en klonen worden van Amerikaanse baptisten of Italiaanse
katholieken”, zegt Matthew McDaniel van de Akha Heritage Foundation. “De
rituelen, de genezing met behulp van geesten maken de Akha tot wat ze zijn
en geven hen een unieke plaats in de wereld. Mogelijk houdt die culturele
identiteit weldra op te bestaan”.

Dominee Kenu Chalermliamthong, zelf afkomstig uit het Karen-volk, ziet de
zaken anders. Ook na de bekering kunnen de bergstammen hun cultuur behouden. “Religie is maar een aspect van hun leven”. De mensen mogen de kleren blijven dragen die ze willen, maar moeten wel “het oude geloof in geesten” opgeven. De meeste van Thailands 62 miljoen inwoners zijn boeddhisten en in het land heerst godsdienstvrijheid. De bekering van de bergvolkeren is voor de regering en de media geen thema.

“Ook voor de economische of sociale problemen van deze mensen is er weinig
belangstelling”, zegt antropologe Cahayan Vaddhanaphuti. Uit haar onderzoek
blijkt dat veel mensen zich bekeren om praktische redenen, bijvoorbeeld
onderwijs of gezondheidszorg.

De semi-nomadische Thaise bergvolkeren vestigden zich lang geleden in het
noorden van Thailand na omzwervingen door Birma, Zuid-China en Tibet. De
meesten van hen leven ook nu nog in huizen uit bamboe zonder ramen en koken
boven een houtvuur.