Thaise medische wereld vindt VS onredelijk en hebzuchtig

Elke partij (de VS en Thailand) zal patenten toelaten voor de volgende uitvindingen: planten en dieren, en diagnostische, therapeutische en chirurgische procedures voor de behandeling van mensen of dieren. Dat stelt de tekst van de nieuwste Amerikaanse voorstellen voor het bilaterale vrijhandelsakkoord, die IPS kon inkijken. Daarenboven bevestigen de partijen dat patenten beschikbaar zullen zijn voor alle nieuwe toepassingen of methoden van een gekend product.

Dit komt neer op een immense verschuiving in de manier waarop patiënten in de toekomst behandeld zullen worden, fulmineert de voorzitter van de Thaise Medische Raad, dr. Somsak Lolekha Lolekha. Het gaat in tegen de huidige trend in de medische gemeenschap, waarbij nieuwe behandelingsprocedures die in internationale medische vakbladen worden gepubliceerd beschouwd worden als publiek bezit dat artsen kunnen gebruiken voor alle patiënten waar ook ter wereld. We zijn bezorgd dat als zulke voorwaarden aanvaard worden, de (Thaise) gezondheidszorg eronder zal lijden.

Thailand startte vier jaar geleden met een universeel gezondheidsprogramma. Dat garandeert patiënten een behandeling voor eender welke aandoening in een openbaar ziekenhuis voor 30 baht (63 eurocent) per raadpleging. Vorig jaar plukten bijna 47,3 miljoen van de in totaal 64 miljoen Thai de vruchten van dit programma.

Het 30-bahtschema zal getroffen worden als deze Amerikaanse eis erdoor komt. Want artsen zullen veel meer moeten betalen om de gepatenteerde behandelingen te gebruiken, zegt dr. Jiraporn Limpananont van het departement farmacie van de Chulalongkorn Universiteit in Bangkok.

Ze merkt ook op dat het de eerste keer is dat tegenstanders van het vrijhandelsakkoord over deze nieuwe eis horen. Dit kwam als een verrassing. Er werd eerder nooit over gerept. Ook in de bilaterale vrijhandelsakkoorden die de VS eerder afsloten met Singapore, Chili, Bahrein en Marokko is geen sprake van een vergelijkbare clausule.

Tot hiertoe protesteren critici alleen tegen de veranderingen die de VS vragen in verband met generische geneesmiddelen voor Thaise HIV/aidspatiënten. Ze kregen daarbij steun van de internationale afdeling van Artsen Zonder Grenzen.

AZG is bezorgd dat de VS, zoals ze met succes deden bij andere regionale akkoorden, er voorzieningen door zullen duwen die patenttermijnen verlengen en Thailand beperken in haar manoeuvreerruimte om de gezondheid van haar inwoners te beschermen door de productie van goedkope generische geneesmiddelen, stelde een verklaring aan de vooravond van de onderhandelingen in Chiang Mai. Momenteel krijgen meer dan 80.000 Thaise seropositieven goedkope generische aidsremmers gemaakt door het Thaise staatsfarmaciebedrijf, maar als Washington zijn zin krijgt zullen de nieuwe middelen die ze in de toekomst om resistentieredenen nodig hebben, bijna tien keer zoveel kosten, zegt MSF.

Amerikaanse onderhandelaars dringen aan om nieuwe geneesmiddelen 25 jaar onder patent te houden in plaats van de 20 jaar die de wereldhandelsregels momenteel voorschrijven.

De nieuwe bezorgdheid uit medische hoek is de jongste in een lange reeks tegenwerpingen van Thaise critici. In schril contrast daarmee staan de rozige toekomstbeelden die de regering van premier Thaksin Shinawatra voorhoudt. Hij verwijst daarbij naar indrukwekkende handelscijfers. Vorig jaar bijvoorbeeld, bedroeg het handelsvolume tussen de VS en Thailand meer dan 23 miljard euro, en 17 miljard in 2003. Beide jaren was het Thailand dat het meest exporteerde. (ADR/MM)