Tien jaar armoedebestrijding levert pover resultaat op

Armoede lijkt wel een besmettelijke ziekte die zich continu door de wereld verspreidt, zei Jesusa Gamboa gisteren tegen deelnemers aan een VN-bijeenkomst in New York, waar werd teruggeblikt op de resultaten van tien jaar armoedebestrijding. De VN-bijeenkomst, die wordt gehouden op initiatief van de Commissie voor Sociale Ontwikkeling, duurt nog tot 17 februari.

Gamboa (17) vertegenwoordigde een niet-gouvernementele organisatie van de Filipijnen. Mijn familie, vrienden en ikzelf hebben nauwelijks iets gemerkt van de campagne, zei ze. De situatie is alleen maar verergerd. Kinderen en jongeren zijn vooral slachtoffer van de armoede.

De anti-armoedecampagne van de VN volgde na besluiten die werden genomen tijdens de Wereldtop voor Sociale Ontwikkeling in 1995 in Kopenhagen. Daar beloofden de wereldleiders nationale actieplannen ter bestrijding van armoede, werkloosheid en sociale uitsluiting te ontwikkelen in samenwerking met de internationale gemeenschap.

Maar nu het decennium zijn einde nadert, concluderen de Verenigde Naties, analisten en afgevaardigden van maatschappelijke organisaties dat de resultaten te wensen over laten. Hoewel er vooruitgang is geboekt, zijn we nog ver verwijderd van het doel om armoede uit te roeien, zei José Antonio Ocampo, onder-secretaris-generaal voor Economische en Sociale Zaken vorige week tijdens de openingssessie.

Ocampo zei dat armoedebestrijding vooral successen boekte in Oost en Zuid-Azië en de Pacific. In alle andere regio’s verslechterde de situatie sinds 1990, vooral in Afrika bezuiden de Sahara.

Gemiddeld daalde het aantal mensen dat leeft van minder dan een dollar per dag tussen 1990 en 2000 van 27 procent naar 21 procent. Dat betekent dat 130 miljoen mensen hun situatie zagen verbeteren. Maar op regionaal niveau zijn de verschillen groot. In Afrika bezuiden de Sahara leefden in 2001 bijna 100 miljoen mensen meer dan in 1990 van minder dan een dollar per dag, blijkt uit cijfers van het VN-Ontwikkelingsprogramma (UNDP).

Na tien jaar van maatregelen om armoede te bestrijden, heeft 40 procent van de wereldbevolking nog dagelijks te kampen met armoede of de directe dreiging daarvan.

Sanjay Reddy, econoom aan de Universiteit van Columbia, zei dat de Verenigde Naties een beter systeem moeten ontwikkelen om armoede te meten. De dollar-per-dag-methode die doorgaans wordt gebruikt, is omgeven met methodologische problemen. Via die methode is het moeilijk om betrouwbare conclusies te trekken over toe- of afname van de armoede in de wereld, zei hij tijdens een paneldiscussie.

De afgelopen tien jaar hebben de VN-lidstaten zich geëngageerd om armoede te bestrijden, vooral door de Millenniumdoelstellingen die werden onderschreven tijdens de VN-Millenniumtop in 2000. De acht Millenniumdoelstellingen zijn gericht op het halveren van de wereldwijde armoede en honger voor 2015. Andere doelstellingen zijn wereldwijd basisonderwijs voor iedereen, verlaging van het sterftepercentage onder kinderen met tweederde, verlaging van het percentage moeders dat overlijdt bij de bevalling met driekwart, gelijke rechten voor beide geslachten, een duurzaam milieubeleid en voortgaande mondiale ontwikkelingssamenwerking.

Deskundigen wijzen erop dat het implementeren van de meeste van deze doelen tot nu toe grotendeels afhankelijk was van extra ontwikkelingshulp van westerse donorlanden. Voor het eerst in de geschiedenis zijn we in staat om iets te doen aan armoede en analfabetisme, zei Clare Short, voormalig kabinetslid en wetgever uit Groot-Brittannië. De toegenomen wereldwijde economische integratie heeft laten zien dat er genoeg kennis, techniek en kapitaal voor handen is om alle mensen in de wereld ontwikkeling te brengen.

Hoewel de wereld de capaciteit heeft om de armoede te halveren voor 2015, is de kans klein dat dat in veel landen ook daadwerkelijk gebeurt, zei Reddy. Roberto Bissio, uitvoerend directeur van het Third World Institute, legde uit waarom. De rijke landen maken hun beloften niet waar omdat ze vinden dat de kosten te hoog zijn. Maar ze realiseren zich niet dat de kosten van het niet-bestrijden van armoede uiteindelijk veel hoger zijn. Er wordt de ontwikkelingslanden een economisch model opgedrongen dat niet aansluit bij hun behoeften.

Als we kijken naar het directe resultaat van de afgelopen tien jaar, dan is de conclusie dat we gefaald hebben, zei Bissio. Waar we wel in geslaagd zijn, is het beter onder de aandacht brengen van de armoede. In die zin is het Decennium voor Uitroeiing van Armoede een succes geweest. (JS)