Toestroom Chinese mijnwerkers creëert spanningen in Ghana

Het nieuwe El Dorado

Twee jaar geleden verliet Huang, een man van 40, zijn  theeplantage in China om zijn geluk te komen beproeven in West-Afrika. In Ghana vond hij een job die weliswaar lastig is en bij momenten zelfs gevaarlijk, maar dat is het volgens hem helemaal waard.  Maandelijks verdient hij ongeveer 4000 yuan, zo’n 500 euro. Een salaris dat hij bijna integraal opstuurt naar zijn familie in China.

‘Het werk is moeilijk, maar ik kwam hier om geld te verdienen. In China was ik een gemiddeld man, bijna arm zelfs. De kans krijgen om naar het buitenland te reizen en dan nog eens een hoog loon te krijgen, is fantastisch,’ vertelt Huang in een reportage van The Guardian.

Huang werkt in één van de vele illegale kleinschalige goudmijnen in Ghana. Het land is de zevende grootste goudproducent ter wereld en na Zuid-Afrika de grootste op het Afrikaanse continent. In 1989 werd kleinschalige mijnbouw door de Ghanese overheid gelegaliseerd. Op die manier kregen arme, lokale boeren de mogelijkheid om extra inkomsten te genereren en werd er gepoogd gevaarlijke en milieuvervuilende mijnbouwpraktijken beter te controleren. De artisanale mijnbouw is enkel voorbehouden aan de Ghanese bevolking. De Chinezen in de kleinschalige goudmijnen zijn dus sowieso illegaal.

Chinezen niet geliefd

Een Ghanese cacaoboer getuigt: ‘Het probleem met de Chinese immigranten is dat ze over middelen beschikken, die wij niet hebben. Ze arriveren hier met gesofisticeerde werktuigen en geraken hier zelfs aan wapens die ze overkopen van de lokale politie. Op een dag kwam ik op mijn plantage en vond ik al mijn gewassen losgetrokken uit de grond. Chinese mijnbouwers hoopten op mijn akkers goud te vinden. Ze hebben mijn hele oogst verwoest. Hoe moet ik nu overleven?’  

Ook in Obuasi, een stadje in de westelijk gelegen regio Ashanti, waar ’s lands grootste mijnbouwbedrijf AngloGold Ashanti (AGA) gevestigd is, kreunt men onder de Chinezeninvasie. In een interview met RNW Africa, uit een afgevaardigde van het mijnbouwbedrijf zijn grieven. ‘De illegale activiteiten hebben grote gevolgen voor onze eigen productie. De Chinezen zetten de lokale bevolking in en gebruiken gesofisticeerde machines op onze gronden waardoor onze productie daalt.’

De clandestiene mijnbouw bedreigt zelfs het voortbestaan van de mijn in Obuasi, de grootste werkgever in de streek. De mijn bracht vorig jaar een vijfde minder op dan verwacht, de eigenaar dreigde reeds met sluiting als de overheid er niet in slaagt de illegale mijnbouw een halt toe te roepen. Een sluiting zou betekenen dat heel wat mensen in de regio hun inkomen verliezen.

Vernietigende ecologische impact

 Ghanese autoriteiten bevestigen dat de toestroom van Chinese mijnwerkers en hun gesofisticeerdere apparatuur vernietigende ecologische gevolgen heeft. ‘In bepaalde gebieden hebben mensen geen toegang meer tot drinkwater en in sommige regio’s zie je dat grote delen van onze bossen verwoest zijn. De illegale mijnbouw vormt een groot gevaar voor onze toekomst,’ aldus Daniel Mishio, voorzitter van de Nationale Veiligheidscommissie voor Land en Natuurlijke Hulpbronnen in Ghana.

In Ghana, net als de rest van Afrika, is artisanale mijnbouw een vorm van levensonderhoud dat alternatieven biedt aan landbouwgemeenschappen om uit de armoede te klimmen. Het geeft bovendien ook de lokale economie een enorme boost,’ legt Wilbert Brentum van de internationale ngo Solidaridad, uit. ‘We zitten echter met een situatie in Ghana waarbij er meer illegale dan legale artisanale mijnbouw is. Met desastreuze ecologische effecten als gevolg.’

Exacte cijfers over illegale mijnbouw zijn er niet maar volgens een rapport van de Minerals Commission uit 2009 blijkt dat 18 procent van de goudproductie in Ghana afkomstig is van kleinschalige goudmijnen. Naar schatting is 95 procent van dit type mijnen, illegaal.