Turkse advocaten openen hotline tegen politiegeweld

“Dat er mensen mishandeld worden die vastzitten, weten we. Maar nu worden ook steeds meer mensen op straat mishandeld”, zegt strafrechtadvocaat Taylan Tanay, een van de oprichters van de hotline.

De lijn, die 24 uur per dag bemand wordt, is in het leven geroepen door de Progressieve Advocatenassociatie, waar Tanay het hoofd van is. Wie een klacht heeft over het optreden van de politie in Istanboel, kan bellen. In noodgevallen gaat een van de 150 vrijwilligers van het netwerk direct ter plaatse kijken.

In juni werd een mishandeling door de politie in de conservatieve buurt Fatih door een voorbijganger gefilmd met een mobiele telefoon. Een man werd daar naar aanleiding van een verkeersruzie door de politie geslagen met wapenstokken en riemen. De beelden, die vergezeld gingen van gegil van de vrouw van het slachtoffer, haalden alle nieuwsmedia in Turkije.

“Nu steeds meer mensen met telefooncamera’s opnamen maken van dit soort geweld en getuigen bereid zijn hun verhaal te doen, kunnen we deze zaken oppakken”, zegt Tanay, die tevens de advocaat van Koca is.

Zero tolerance

De Turkse premier Recep Tayyip Erdogan ontkent dat er sprake is van groeiend politiegeweld. Hij wijst op door de EU geïnspireerde hervormingen zoals het plaatsen van camera’s in politiebureaus en een zerotolerancebeleid als het gaat om marteling.

Desondanks leeft bij het publiek een ander beeld. Eerder dit jaar werd politiefunctionaris Sedat Selim Ay benoemd tot plaatsvervangend chef van de antiterrorisme-afdeling in Istanboel, ondanks een eerdere veroordeling wegens marteling (waartegen hij in beroep ging). Ook was hij betrokken bij twee zaken over marteling en verkrachting waarvoor Turkije voor het Europese Hof voor de Mensenrechten was gedaagd.

Tanay zegt dat dergelijke praktijken verklaren waarom veel mensen in het verleden hun mond hielden over politiegeweld. Maar het tij lijkt te keren. In de eerste week van augustus kreeg İmdat Polis tachtig telefoontjes, waarvan er vier werden aangemerkt als noodgeval.

Dreigtelefoontjes

De advocaten die in geval van nood ter plaatse gaan kijken, lopen echter ook risico’s. Sule Erdem, die in augustus naar een protest bij een textielfabriek werd geroepen, liep een gebroken arm en gebroken vingers op.

Niet alleen slachtoffers van de politie bellen. Zo’n 20 procent van de telefoontjes naar de hotline bestond in de eerste week na de opening uit dreigtelefoontjes van mensen die beweerden van de politie te zijn, zeggen de vrijwilligers.

Een enkele keer belt een politieman zelf om bijstand van een advocaat, bijvoorbeeld omdat hij een juridisch probleem heeft met een superieur. “Dergelijke zaken doen we ook”, zegt Tanay.