Tv en spaarlamp brengen Pakistaans dorp tot leven

Was Ghulam Muhammad Goth tot voor kort na zonsondergang gehuld in rust, nu is er plotseling tot laat in de avond leven in de brouwerij. Ik heb op tv iets gezien over de orkaan Katrina in Amerika, zegt de twaalfjarige Shamsheer. Er zijn nog maar drie televisies in het dorp, maar iedereen is ‘s avonds bij de eigenaren welkom om te komen kijken. Met de tv kwam ook de buitenwereld plotseling binnen in het dorp.Er zijn hier maar twee vrouwen die een krant kunnen lezen, maar kranten komen hier niet omdat ons dorp zo afgelegen ligt, zegt Farida, de moeder van Shamsheer.

Na het avondeten verzamelen we ons rond de tv. We kijken naar sportwedstrijden, het nieuws, religieuze programma’s en soms kookprogramma’s, zegt Farida. De cricketwedstrijden zijn veruit het populairst onder de dorpsbewoners. Er kan alleen naar door de staat gecontroleerde programma’s worden gekeken, maar dat deert de ze niet.

De elektriciteit komt van een klein windmolenpark met achttien turbines die elk 500 Watt kunnen genereren, genoeg voor licht, een ventilator en tv. Het park werd aangelegd door de Pakistaanse Raad voor Duurzame Energie en Technologie (PCRET), een overheidsorgaan. Hoewel de meeste dorpsbewoners nog steeds leven in lemen huisjes met rieten daken, op hout stoken en ver moeten lopen om water te halen, heeft de komst van elektriciteit hun leven drastisch veranderd.

Als ik nu ‘s avonds door het dorp loop, ben ik niet meer bang voor slangen en schorpioenen omdat ik door het licht kan zien waar ik loop, zegt Shamsheer. We kunnen nu ook ‘s avonds nog spelen en ons huiswerk doen.” Shamsheer en de andere kinderen in het dorp krijgen les van een onderwijzer die daarvoor drie tot vier keer per week naar het dorp komt.

Dat het dorp nu een klein windmolenpark heeft, is te danken aan Shahanshah, een dorpsbewoner die erin slaagde de middelbare school af te ronden. Als ik in Karachi kwam, surfte ik veel op internet, zegt hij. Zo ontdekte ik dat de PCRET bezig is met de aanleg van elektriciteit in dorpen. Ik heb ze gemaild en zo ver gekregen om een proefproject in ons dorp te doen, zegt hij, terwijl zijn mobiele telefoon rinkelt. Een ander technisch wonder dat levens verandert op het Pakistaanse platteland.

Shahanshah onderhield een jaar lang intensief contact met PCRET via telefoon en email, voordat het project uiteindelijk van start ging. Vorige week viel de stroom uit in Karachi. Alles was donker toen ik vertrok naar mijn dorp. Maar toen ik daar aankwam, zag ik vanuit de verte het licht al. Toen realiseerde ik me dat wij waarschijnlijk nooit te maken zullen krijgen met dit soort stroomuitval, zegt hij trots.
De tv bracht hem ook op ideeën voor nieuwe dorpsactiviteiten. Omdat de cricketwedstrijden zo populair zijn in het dorp, is Shahanshah is van plan om ‘s avonds wedstrijden te gaan organiseren voor de kinderen.

Elektriciteitsrekeningen kennen ze nog niet in het dorp, maar op de lange termijn zal ook dat een onvermijdelijke nieuwigheid worden. Nu zijn de onderhoudskosten nog te verwaarlozen. Maar over een paar jaar zullen de accu’s vervangen moeten worden, en dat kost geld, zegt Shahanshah.

De PCRET heeft tot nu toe vijftien Pakistaanse dorpen van windenergie voorzien. Voor de zomer van 2006 moeten nog eens 35 dorpen elektriciteit krijgen en voor 2010 moeten dat er 200 zijn. Windenergie is vooral geschikt in de kuststreek, zegt Ghulam Umar Sarhandi, directeur van PCRET. Zonne-energie is daar niet sterk genoeg in de periode van april tot september. Bovendien moeten de fotofoltagecellen brandschoon worden gehouden om energie op te wekken. Door de harde wind het zand dat daardoor in de lucht komt, is dat lastig.

In Ghulam Muhammad Goth kunnen de inwoners nog meer verbeteringen tegemoet zien. Ze krijgen binnenkort een windmolen met meer capaciteit, die in staat is water op te pompen uit een kanaal dat water krijgt via de Hub dam, zegt Sarhandi. We kunnen ook geisers installeren op zonne-energie, zodat ze warm water hebben in de winter. Maar daar zal wel voor betaald moeten worden. (JS)