“Twee staten zijn enige optie”

IPS: De laatste dagen wordt er veel gesproken over het eenzijdige uitroepen van een Palestijnse staat. Wat is de bedoeling van die zet en wat zit erachter?
Saeb Erekat: “Eigenlijk zijn we niet van plan onze staat eenzijdig uit te roepen, zoals verkeerd verspreid werd. Wat we proberen te doen, is een verzoek naar de VN-Veiligheidsraad te brengen om de tweestatenoplossing opnieuw te laten erkennen door de internationale gemeenschap gebaseerd op de grenzen van vóór 5 juni 1967. Die grenzen vormen de sleutel. Israël verdraait zoals gebruikelijk onze woorden om te suggereren dat we op het punt staan een staat eenzijdig uit roepen. We zijn dat niet van plan.”

Toch neemt u een eenzijdig initiatief…
“Het enige wat we proberen te doen is de tweestatenoplossing met de grenzen van ‘67 te redden. Het is Israël dat voortdurend eenzijdige stappen doet – via hun bezetting, via de afbraak van huizen, via hun uitbreiding van nederzettingen, via hun wegblokkades en checkpoints. Ze liegen wanneer ze proberen ons ervan te beschuldigen eenzijdige stappen te zetten die schade toebrengen.”

Premier Netanyahu dreigde zondagavond met een eigen eenzijdige stap – het annexeren van nederzettingen, grote stukken van de Westoever – als u in deze richting verdergaat en niet onmiddellijk terugkeert naar de vredesgesprekken.
“Het is net de Israëlische regering die niet wil terugkeren naar de onderhandelingen waar ze in december 2008 gestopt zijn (met Israëls oorlog tegen Hamas in Gaza gevolgd door de Israëlische verkiezingen in februari die Netanyahu aan het roer brachten, nvdr). De Israëlische regering probeert eenvoudigweg een manier te vinden om ons de schuld te geven. Het is een plaat die blijft hangen. Het zal president Obama niet overtuigen, daar ben ik zeker van. De wereld weet wat er aan de hand is.”

Heeft u de laatste tijd niet al enkele ontgoochelingen opgelopen met de Amerikanen? Ze zijn teruggekeerd op hun eis aan Israël om de bouw van nederzettingen te bevriezen.
“We hebben hen nog niet gesproken over het initiatief maar we zijn van plan dat heel snel te doen, en we hopen een positief antwoord te krijgen van de president. We willen voortdoen met de VS. Wat kunnen we anders doen? We hebben geen keus.”

Zou het niet beter zijn als Washington, niet de VN, uw grenzen zou erkennen?
“Het grenzenplan moet de VN-Veiligheidsraad bepalen. Het is nodig om de tweestatenoplossing te vrijwaren.”

Vreest u niet dat Washington dit als voortijdig of slecht getimed beschouwt, en dus zijn veto zal stellen in de Veiligheidsraad?
“Ze zouden dat niet mogen doen. Het zou de Amerikaanse belangen in de regio schaden. We proberen alleen de tweestatenoplossing levend te houden, die Israël dagelijks ondermijnt met zijn nederzettingspolitiek.”

Is het niet beter af te wachten of Washington de vredesgesprekken tussen u en Netanyahu kan heropstarten?
“We hebben ons best gedaan. We hebben achttien jaar onderhandeld. Israël blijft de enige autoriteit, de bezettende macht in onze steden en vluchtelingenkampen, en gaat voort met zijn nederzettingen. Het wordt echt tijd. Niemand is tegen het bestaansrecht van Israël. We hebben Israël erkend op 78 procent van ons gebied. We hebben aanvaard dat onze staat zich op 22 procent van ons gebied zal bevinden.”

Wordt niet het niet te laat voor twee staten? Steeds meer Palestijnen lijken klaar voor een éénstaatoplossing waarin Israëli’s en Palestijnen samenleven.
“Zelfs zonder een Israëlische partner blijven we en zullen we blijven vasthouden aan twee staten. Israëli’s en Palestijnen kunnen niet samenleven zonder twee staten. De tweestatenoplossing is de enige optie.”