Tweede journalistenmoord zorgt voor onrust in Costa Rica

Op 23 december werd de 32-jarige verslaggeefster Ivannia Mora beschoten door twee personen op een motorfiets, nadat ze was klemgereden. Het incident vond plaats in de stad Curridabat, tien kilometer ten oosten van de hoofdstad San José. Kort na de aanslag overleed Mora in hetzelfde ziekenhuis waar in 2001 een andere journalist, Parmenio Medina, overleed na een schietpartij. Uit gerechtelijk onderzoek is gebleken dat die aanslag werd gepleegd door huurmoordenaars.

Vier dagen na de aanslag op Mora werden de rooms-katholieke priester Minor de Jesús Calvo en zakenman Omar Chaves gearresteerd. Zij worden verdacht van betrokkenheid bij de moord op Medina twee jaar geleden. De journalist zou de twee tegen zich in het harnas hebben gejaagd door in zijn radioprogramma financiële misstanden bij het rooms-katholieke radiostation María de Guadalupe aan de kaak te stellen. Het door de Kerk gesponsorde María Guadalupe was eigendom van Chaves en werd gerund door Calvo. De laatste zou ook verwikkeld zijn in seksschandalen. Als gevolg van de berichtgeving besloot de verantwoordelijke aartsbisschop het radiostation in 2001 te sluiten en Calvo uit zijn ambt te zetten.

Economiejournaliste Mora werkte voor het recent opgerichte tijdschrift Summa Internacional. Dat blad was bedoeld als concurrent voor het zakenblad Estrategia y Negocios, waar ze een paar weken voor haar dood vertrok na een conflict met uitgever Eugenio Millot. Millot, een uit Uruguay afkomstige zakenman, werd eerste kerstdag op vliegveld Juan Santamaría gearresteerd, vlak voordat hij wilde vertrekken naar Uruguay. Hij wordt ervan verdacht opdracht te hebben gegeven voor de moord op zijn ex-werkneemster. Millot wordt drie maanden vastgehouden voor onderzoek. Ivannia Mora werkte eerder onder meer voor het universiteitsblad Semanario Universidad, het internationale persbureau IPS, het dagblad La República en het weekblad El Financiero.

Hoewel justitie in Costa Rica zegt nog geen duidelijk motief voor de moord op Mora te hebben gevonden, houdt ze er rekening mee dat het gaat om een afrekening of wraakactie. De journalistenvakbond van Costa Rica heeft politie en justitie opgeroepen er alles aan te doen om de daders te pakken. Vrijheid van pers en vrijheid van meningsuiting zijn in het geding als journalisten en burgers niet beschermd worden door de overheid als hun leven en rechten bedreigd worden, aldus vakbond.

In Latijns-Amerikaanse landen als Colombia zijn intimidatie van journalisten, mensenrechtenactivisten en vakbondsleden aan de orde van de dag. Volgens de Internationale Federatie van Journalisten (IFJ) werden het afgelopen jaar in Colombia zeven journalisten vermoord. In Costa Rica, dat wel het Zwitserland van Latijns-Amerika wordt genoemd, is de levensstandaard aanzienlijk hoger en zijn de misdaadcijfers lager dan in de omringende landen. Het land heeft sinds 1948 geen leger meer, wel zijn er paramilitaire politiekorpsen. Costa Rica werd nog niet eerder vermeld op de IFJ-lijst met landen waar journalisten risico lopen vermoord te worden. Die lijst bevat voor 2003 namen van 83 slachtoffers, dertien meer dan in 2002. Volgens de IFJ waren Irak (achttien doden), Colombia (zeven doden) en de Filipijnen (drie doden) in 2003 voor journalisten de gevaarlijkste landen om te werken.

José Eduardo Mora

xml=2

REF.: LA CI HD