Tweede termijn president Nathan keerpunt voor Singapore

Dat Nathan zichzelf zou opvolgen was bijzonder voorspelbaar, zoals zoveel in de Singaporese politiek. De enige tegenkandidaat die naam waardig, Andrew Kuan, werd vakkundig genekt door de media, onder impuls van premier Lee Hsien Loong. En dus blijft Singapore zichzelf: een stabiele landje waar welvaart en sociale vrede heerst en dat zich in sneltempo transformeerde van een derdewereldland naar een economisch wonder. Voorlopig toch, want velen denken dat het vet van de soep is.

Singapore was vorige week dinsdag precies 40 jaar oud. Tijdens de kleurrijke viering, bijgewoond door duizenden mensen getooid in de nationale roodwitte kleuren en opgeluisterd met overscherende jets, werd herdacht hoe het kleine land van vier miljoen zielen zich afscheurde van Maleisië. Plots stonden we er alleen voor. Zonder grondstoffen, zonder moederland en zonder leger om onszelf te verdedigen, zei premier Lee, de zoon van Lee Kuan Yew, de vader van de natie.

Vandaag hebben we alle reden tot vieren”, vervolgde hij. “Op 40 jaar tijd hebben we alle verwachtingen overtroffen. Singapore is intussen een land met een inkomen per hoofd van 27.800 dollar, één van de hoogste levensstandaarden in Azië.

Maar de veel grotere Aziatische landen die het succesverhaal van Singapore nu kopiëren, hebben een miljoenenbevolking die de economische groei ondersteunt. In het amper 4 miljoen mensen tellende Singapore zet intussen de vergrijzing in. Het landje is steeds sterker afhankelijk van buitenlandse arbeiders en overzees talent.

“De toekomst brengt een heel ander verhaal, geeft premier Lee toe. China en India worden sterke en concurrentiele economieën. We moeten nieuwe vaardigheden en capaciteiten ontwikkelen, nieuwe markten aanboren en nieuwe bronnen van investering en groei aanboren.

De kleine stadsstaat moet zichzelf opnieuw uitvinden. De jongste jaren heeft de elektronicasector, één van de pilaren van het Singaporese succesverhaal, zware averij opgelopen. De elektronicabedrijven zijn vertrokken naar China en Vietnam. Maleisië heeft op een agressieve manier bedrijven weggelokt uit de efficiënte haven en luchthaven van de stadsstaat.

De beleidsmakers in Singapore willen zo snel mogelijk overschakelen naar een kenniseconomie. Singapore zet volop in op biotechnologie, multimedia en kunst. De Singapore Inc.’s (de staatsgefinancierde bedrijven) voeren een agressief investeringsbeleid om een voet tussen de deur te krijgen bij de dienstensector in Indonesië, Australië, India, Thailand en China. Met name in het bankwezen, de telecommunicatie, de luchtvaart, het toerisme en de voedseltechnologie van die landen is Singapore erg actief. Het doel van die investeringen is een economie uit te bouwen die niet afhankelijk is van een kleine en krimpende bevolking.

Het onderwijs moet die omschakeling volgen. Singapore heeft ontdekt dat er de scholen die veertig jaar lang de jeugd drilden dringend meer ruimte moeten maken voor creativiteit en zelfstandig denken. Als Singapore een pionier wil worden in creatieve sectoren als multimedia moeten studenten hun passies kunnen ontwikkelen.

Uit een opiniepeiling die de krant ‘Today’ afnam naar aanleiding van de veertigste verjaardag van het land, blijkt dat de Singaporese jeugd een haat-liefderelatie heeft met haar vaderland. De efficiëntie, de netheid en de moderne infrastructuur maken Singapore geliefd. Maar veel jongeren haten de regelneverij die het onderwijs en het openbare leven kenmerkt in de ‘nanny state’.

Volgens sommige waarnemers kan Singapore geen afstand doen van zijn conformisme als het politieke systeem niet hervormd wordt. Singapore is in wezen een éénpartijensysteem gedomineerd door de regerende Peoples Action Party (PAP), die 82 van de 85 zetels in het parlement bezet. Singapore kan niet autoritair blijven nu de globalisering voor onze deur staat, vindt politiek analist Ho Khai Leong. (MM/ADR)