Verbod op ivoorhandel wekt verdeeldheid

De handel in ivoor is sinds 1989 internationaal verboden door het CITES-verdrag over bedreigde dier- en plantensoorten. De 166 deelnemende landen bekijken de lijsten van bedreigde en beschermde diersoorten dit jaar opnieuw op een conferentie van 2 tot 14 oktober in het Thaise Bangkok.

Zuid-Afrika, Botswana en Namibië zullen er lobbyen voor een toelating om opnieuw ivoorvoorraden te verkopen. Het gaat om ivoor afkomstig van olifanten die een natuurlijke dood gestorven zijn en van afgemaakte dieren uit overbevolkte natuurparken. Ze vragen ook een uitzondering in het CITES-verdrag om leer en haar van olifanten te mogen verhandelen.

Namibië, Zuid-Afrika en Botswana kregen tijdens de vorige CITES-conferentie in het Chileense Santiago al de toelating om zestig ton ivoor te verkopen dat ze buit hadden gemaakt op stropers. Gelijkaardige voorstellen van Zimbabwe en Zambia werden door de CITES verworpen omdat het beheer van de parken in die landen te wensen overliet.

Dit zou de verkeerde boodschap zijn richting consumenten en handelaars, vindt Jason Bell-Leask, de Zuid-Afrikaanse directeur van het International Fund for Animal Welfare (IFAW). Bell-Leask steunt een voorstel van Kenia om de verkoop van ivoor nog twintig jaar lang te verbieden. In Kenia en andere West-Afrikaanse landen zijn de populaties nog steeds bedreigd. In zuidelijk Afrika daarentegen, kampen sommige nationale parken met een olifantenoverschot dat een bedreiging vormt voor de omwonenden, voor de andere dieren en voor de olifanten zelf. De Zuid-Afrikaanse regering bekijkt momenteel een voorstel om het gecontroleerd afmaken van de dikhuiden weer toe te staan.

Gerhard Verdoorn, één van de bekendste wildbeheerders in Zuid-Afrika, is een voorstander van de opheffing van het moratorium. De drie landen - Namibia, Zuid-Afrika en Botswana - hebben de olifantenpopulatie erg goed beheerd. Ze hebben de stroperij tot een minimum teruggebracht en ik denk dat we ze daarvoor moeten belonen. Ik ben dan ook voor een uitzonderingsregime onder strikte voorwaarden. En het mogen enkel de nationale parken zijn die de ivoor verhandelen.

Het IFAW gelooft niet dat het mogelijk is de handel zuiver te houden. Het Fonds heeft de voorbije maanden 18 gevallen van grootschalige ivoorsmokkel gedocumenteerd. In oktober 2003 werden in Hongkong twee ton ivoor aangetroffen in een container afkomstig van Tanzania. En in juli werden in Bangkok 65 slagtanden afkomstig uit Afrika onderschept.

Ook de Born Free Foundation bracht deze week een rapport uit waaruit blijkt dat de illegale ivoorhandel nog steeds floreert. Volgens het rapport ‘Tip of the Tusk’ werd tussen 1998 en 2004 minstens 95 ton ivoor in beslag genomen. Meer dan 12.500 Aziatische en Afrikaanse olifanten zouden in die periode ten prooi gevallen zijn aan stropers. Ook TRAFFIC, een netwerk van organisaties dat de handel in bedreigde diersoorten in het oog houdt, zegt dat de illegale ivoorhandel allerminst verdwenen is. Eerder deze maand bracht het netwerk een rapport uit waaruit blijkt dat Thailand, China, Congo, Ethiopië en Nigeria nog steeds grote afzetmarkten zijn voor illegaal ivoor. (MM/PD)