VN pleiten voor Kyoto in het kwadraat

Het rapport, dat later deze maand wordt gepubliceerd, handelt over de invloed van de opwarming van de aarde op de ontwikkelingslanden. Het verschijnt een week voor het begin van de VN-klimaatconferentie op het Indonesische Bali, van 3 tot 14 december. Daar moet de wereld afspraken maken over toekomstige beperkingen van de uitstoot van koolstofdioxide en andere broeikasgassen. Het protocol van Kyoto, dat de rijke landen oplegt de komende vier jaar gemiddeld vijf procent minder broeikasgassen uit te stoten dan in 1990, loopt in 2012 af.
De zware uitstootbeperking in de rijke landen is nodig om een realistische kans te maken om een gevaarlijke verandering van het klimaat te vermijden, zegt Watkins. “De rijke landen moeten leiderschap tonen door een snelle en verregaande reductie. Ze moeten ook een kader scheppen voor financiering en technologieoverdracht. Ontwikkelingslanden krijgen zo de middelen die ze nodig hebben om over te schakelen op een koolstofarme economie.”
Watkins waarschuwt dat zelfs een spectaculaire vermindering van de uitstoot niet zal kunnen verhinderen dat de temperaturen op aarde nog drie decennia stijgen. Rijke landen hebben de middelen om hun bevolking voor de gevolgen daarvan te beschermen, maar kwetsbare groepen in de ontwikkelingslanden zullen grotendeels zichzelf uit de nood moeten helpen.
Wat met de grote ontwikkelingslanden die ook veel vervuilen? “Landen moeten handelen op basis van hun historische verantwoordelijkheid en mogelijkheden”, vindt Watkins. Dat legt de bal in het kamp van de industrielanden. Maar volgens Watkins moeten ook India en China met verregaande reductiedoelstellingen instemmen. Het protocol van Kyoto legde de ontwikkelingslanden helemaal geen uitstootvermindering op.
Rajendra Pachauri, de voorzitter van het Intergouvernementeel Panel over Klimaatverandering van de VN (IPCC) dat de belangrijkste klimaatexperts ter wereld verenigt, staat achter die conclusies. Volgens hem moeten rijke landen meer doen om de ontwikkelingslanden te helpen de zware tijden die op komst zijn, goed door te komen. Klimaatverandering heeft onder meer gevolgen voor de landbouw, de volksgezondheid en de beschikbaarheid van water. Er komen ook meer overstromingen, stormen en droogtes. Vooral arme mensen zullen daaronder te lijden hebben.
Volgens Pachauri kan de kost van al die veranderingen tegen 2030 beperkt blijven tot minder dan 3 procent van het wereldinkomen als de temperatuur op aarde maar met 2 tot 2,4 graden Celsius stijgt. Maar daarvoor zijn er doortastende maatregelen nodig, eerst van de rijke landen en daarna ook van grote ontwikkelingslanden.
China en India komen overigens al in actie. India werkt aan een nieuw klimaatplan dat onder meer inzet op hernieuwbare energie en energie-efficiëntie. China heeft al een strategie klaar die de uitstoot van broeikasgassen vermindert en voorbereidingen treft voor de gevolgen van de klimaatverandering die zich nu al aankondigen.